GPT-5, het nieuwste model voor ChatGPT, moest volgens OpenAI revolutionair zijn. De realiteit blijkt anders, zo stelden gebruikers vast. Is de magie van ChatGPT weg?
Er hangt een vreemd gevoel rond GPT-5. Je merkt het pas goed als je er een tijdje mee werkt: het antwoord komt trager, het klinkt vlakker, en de vrolijke toon die veel mensen bij ChatGPT-4o zo waardeerden, is grotendeels verdwenen. Daarbovenop komt dat de software zelf beslist welke “versie” je krijgt, zodat je gesprek halverwege ineens een ander karakter lijkt te hebben. Het resultaat is geen complete mislukking, maar wel een reeks kleine ergernissen die optellen tot een teleurstellende ervaring. Veel gebruikers zeggen hetzelfde: het voelt niet als vooruitgang. Waar eerdere sprongen, zoals van GPT-3 naar GPT-4, je meteen versteld deden staan, lijkt GPT-5 meer op een bijstelling van een bestaande formule. Soms slimmer, maar ook afstandelijker en niet altijd fijner. Voor iets dat met veel bombarie werd gepresenteerd als een “doorbraak”, is dat een harde landing.
De grootste klacht? GPT-5 is trager. Zeker in de nieuwe ‘thinking’-modus kan een antwoord tientallen seconden langer duren dan bij oudere modellen. Dat klinkt misschien klein, maar als je midden in een werkflow zit en continu moet wachten, is dat nefast voor je concentratie. Reddit-gebruikers vergeleken het treffend: overstappen van 4o naar 5 is alsof je je sportwagen inruilt voor een scooter. Beide brengen je van A naar B, maar waar je eerder soepel doorreed, blijf je nu steeds steken bij het stoplicht. Daar komt bij dat de antwoorden vaak korter zijn. Samenvattingen missen details, tabellen zijn onvolledig, en creatieve teksten voelen als een soort zakelijke nieuwsbrief. Eén gebruiker omschreef het gevoel als “alsof je praat met een overwerkte secretaresse”. Netjes, maar zonder enige vorm van energie. Voor mensen die ChatGPT gebruikten om ideeën te verkennen of speelse teksten te schrijven, voelt dat als een groot verlies. GPT-5 faalt vooral waar betrouwbaarheid en samenhang het hardst nodig zijn: het maakt opvallende feitelijke fouten, struikelt bij het lezen of doorgeven van lange documenten en verwisselt soms zomaar van context, waardoor halve antwoorden of onjuiste details verschijnen.
En dan is er nog de toon. Waar GPT-4o soms verrassend geestig of warm overkwam, klinkt GPT-5 zakelijk en voorzichtig. Het probeert foutloos te zijn, maar levert daardoor vaak saaie en vlakke zinnen af. Voor serieuze rapporten kan dat prima zijn, maar als je net de charme van de oude modellen gewend was, voelt het alsof je een vriend bent kwijtgeraakt. Sommigen gingen zelfs zo ver om het te omschrijven als rouw: het gevoel dat je een digitale partner verliest die je creativiteit aanvulde. Dit gaat wellicht een beetje te ver, maar het idee is duidelijk.”Dat maakt de teleurstelling extra groot. Want onder de motorkap is GPT-5 op bepaalde vlakken wél slimmer. Het kan ingewikkelde logische puzzels soms beter oplossen, en bij langere redeneringen houdt het de lijn beter vast. Maar dat zijn verbeteringen die zich minder snel laten voelen in het dagelijks gebruik. Voor de gemiddelde gebruiker die snelle, bruikbare antwoorden wil, vallen vooral de minpunten op.
Misschien nog frustrerender dan wat GPT-5 wél doet, is wat er níet meer is. Veel gebruikers hadden hun routines precies afgesteld op modellen als 4o en o3: 4o voor creatieve teksten, o3 voor strakke code, 4.5 voor zakelijke stukken. Die keuzevrijheid verdween plots bij de lancering van GPT-5. De onvrede was groot genoeg dat OpenAI binnen de dag terugkrabbelde: CEO Sam Altman kondigde op X aan dat betaalde gebruikers weer zelf mogen kiezen voor GPT-4o. Dat geeft aan hoe heftig de reacties waren. Op Reddit stond het vol: “Breng 4o terug!”, “Waarom is mijn favoriete model ineens weg?”, en zelfs posts van mensen die zeiden dat hun digitale gesprekspartner weg was en dat ze zich leeg voelden. In sommige community’s, zoals r/MyBoyfriendIsAI, waren lange, emotionele berichten te lezen over gebruikers die echt troost haalden uit de stijl en het ‘karakter’ van 4o. Voor hen was het niet alleen een tool, maar een kleine dagelijkse band die ineens verbroken was.
Er kwamen ook praktische klachten bij. Plus-abonnees, die zo’n 20 euro per maand betalen, zagen strengere limieten: de nieuwe ‘thinking’-modus was maar een paar honderd keer per week beschikbaar, en sommige handige functies zoals donkere thema’s en grotere contexten voor lange documenten waren opeens weggestopt achter een veel duurdere Pro-laag van 200 euro per maand. Voor veel mensen voelde dat niet als slim productbeleid maar als een poging om extra geld te verdienen, terwijl de ervaring voor de gewone gebruiker juist achteruit leek te gaan. Kortom: het verdwijnen van de modelkiezer en de nieuwe beperkingen hielpen niet mee met het imago van GPT-5 en in het verlengde OpenAI als innoverend bedrijf achter de technologie. Het terugbrengen van 4o loste een deel van de woede op, maar het vertrouwen was weg. Voor veel gebruikers gaat het nu niet meer alleen om wat het model wél kan, maar om de vraag of ze hun favoriete tools nog kunnen kiezen, en of ze daar nog voor willen betalen.
Juist doordat GPT-5 minder overtuigt, vallen de alternatieven meer op. Anthropics Claude 4.1 wordt vaak geroemd omdat het betrouwbaarder is bij programmeertaken: het heeft minder de neiging om te verzinnen en is duidelijker in hoe het redeneert. Gebruikers waarderen dat het sneller toegeeft als het iets niet weet, in plaats van er een fout antwoord uit te persen. Voor programmeurs en data-analisten is dat goud waard: liever een eerlijk “ik weet het niet”, dan een bug die je uren later pas ontdekt. Googles Gemini 2.5 Pro pakt het anders aan. Het is minder speels, maar produceert lange, consistente antwoorden die zich goed laten sturen met een paar simpele aanwijzingen. Geef het drie voorbeeldzinnen en een stijl, en je krijgt een coherente tekst terug die netjes binnen dat kader blijft. Zelfs het snedige Grok, van Elon Musks X, scoort bij bepaalde mensen punten doordat het tempo hoog blijft en er wél persoonlijkheid in zit.
Waar GPT-5 soms als een kille zakelijke assistent klinkt, laat Grok zich vergelijken met die ene collega die je werk serieus neemt, maar ondertussen ook grapjes maakt. Dat Grok op een bepaald moment Adolf Hitler ging ophemelen, daar gaan we bewust niet verder op in. Het contrast is opvallend. Waar GPT-5 zich opwerpt als de alleskunner, voelt het in de praktijk soms alsof je meer tijd kwijt bent aan managen en factchecken. Concurrenten profileren zich juist als gereedschappen die een specifiek probleem soepeler oplossen. Dat maakt dat steeds meer gebruikers hun taken verdelen: Claude voor code, Gemini voor lange stukken tekst, Grok voor snelle brainstorms. ChatGPT is dan niet langer hét platform, maar slechts een van de opties.
De vraag is of dit nu het begin van een echte stilstand is, of gewoon de technologie die minder snel vooruitgaat. In de begintijd van ChatGPT was bijna alles wat het deed een verrassing. Elke nieuwe versie voelde als magie. Maar magie went. Zodra je dagelijks afhankelijk wordt van een systeem, wil je geen verrassingen meer, maar stabiliteit. Dat zie je terug in de reacties op GPT-5. Mensen zijn kritischer geworden. Ze accepteren niet langer dat een model zomaar feiten verzint of halverwege een document stopt. Waar we in 2022 nog verrukt waren dat een computer ons überhaupt zinnig te woord stond, verwachten we nu dat het systeem net zo betrouwbaar is als Wikipedia of Google. Die hogere lat is terecht, maar maakt het ook moeilijker om indruk te maken. GPT-5 levert wel degelijk verbeteringen, zoals betere logische redeneringen of meer gestructureerde stappenplannen, maar dat voelt minder spectaculair dan de sprongen van de eerste generaties. Bovendien verdwijnen die verbeteringen uit beeld zodra de basiservaring minder soepel aanvoelt. Het probleem is dus niet dat GPT-5 niets nieuws kan, maar dat de balans scheef voelt. Je levert snelheid, toon en keuzevrijheid in voor een model dat op papier slimmer is, maar in de praktijk meer energie vraagt.
Dat is geen recept voor magie, maar voor frustratie. GPT-5 is geen mislukking, maar ook geen doorbraak. Het laat vooral zien dat we een nieuwe fase ingaan: die van kritische gebruikers, die niet meer onder de indruk zijn van slimheidsclaims van ‘PhD-niveau’, maar gewoon willen dat hun digitale assistent betrouwbaar werkt. En misschien is dat precies hoe de toekomst eruitziet. ChatGPT hoeft geen goochelaar meer te zijn, maar een degelijke tool. Alleen voelt GPT-5 op dit moment nog niet als een sterk hulpmiddel. Wie vandaag serieus met AI werkt, kan daarom vaker voor een mix kiezen: Claude voor betrouwbaarheid, Gemini voor lange teksten en GPT-5 alleen als de taak écht veel denkwerk vraagt. Niet langer één platform voor alles, maar een set tools die elkaar aanvullen. Dat is misschien minder romantisch dan de eerste keer dat je ChatGPT open klikte, maar het is waarschijnlijk de echte toekomst: AI als een alledaagse toolset, niet als wondermiddel. Alleen zal GPT-5 nog even moeten bijsturen om daarin zijn plek te behouden.
Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang elke week het beste van Clickx in je mailbox.
Volg Clickx op Google Nieuws om onze nieuwste artikels in je feed te krijgen. Vergeet niet om op ‘Volgen’ te klikken.
Krijg Clickx magazine 10 keer per jaar (waarvan 2 extra dikke dubbelnummers) keurig thuisbezorgd.
Schrijf je in op onze nieuwsbrief
Ontvang elke week het beste van Clickx in je mailbox.
Geniet van exclusieve deals in onze webshop, met verbluffende kortingsacties op hoogwaardige producten.
