Gegevens kan je eenvoudig kopiëren van de ene naar de andere locatie, maar bij het overzetten van een harde schijf met Windows op naar een SSD, komt heel wat meer kijken. Het volstaat niet om alle bestanden te kopiëren en te plakken. Achter de schermen zijn er heel wat zaken die een schijf, waar Windows op staat, uniek maken, en die moeten mee de overstap naar de SSD maken. Je wilt na het kopiëren je harde schijf immers door de snellere SSD vervangen, en dat gaat alleen als Windows er helemaal op staat en al je programma’s na het kopiëren zonder een nieuwe installatie meteen werken. Om dat te bewerkstelligen, heb je speciale software nodig. Ik ga hier in op het software-aspect van het kopiëren. In deze gids op ZDNet lees je uitgebreider hoe je de schijven fysiek vervangt.
STAP 1 / De hardware
Een gewone SSD past zowel in een desktopcomputer als in een laptop. De dingen hebben dezelfde aansluiting als de harde schijf die je wilt vervangen. Om de oude harde schijf te vervangen door een nieuwe SSD hoef je dus gewoon een SSD-schijfje te kopen. Kijk daartoe na hoeveel ruimte er momenteel bezet is op je C-schijf. De SSD moet minstens die capaciteit hebben. Idealiter kies je voor een SSD die even groot is als je huidige HDD. Vervolgens heb je een kabeltje nodig om de SSD aan te sluiten op je computer, terwijl de oude harde schijf er nog inzit. Dat kabeltje dient enkel om de harde schijf te kopiëren naar de SSD. Is dat gebeurd, dan mag de schijf uit de computer en kan de SSD in de plaats. Zoek naar een USB- naar SATA-adapter. Je vindt de dingen voor minder dan 20 euro online. Achteraf kan je de kabel gebruiken om je oude harde schijf als externe opslag te gebruiken.
STAP 2 / De voorbereidingen
Pak de SSD uit en klik hem in het adapterstukje. Steek de schijf nu in de usb-poort van je computer, als ware het een externe schijf. Als het goed is, zal Windows de SSD herkennen en kan je er verder mee aan de slag. Om de systeemschijf van je laptop over te zetten naar de SSD heb je software nodig. Die wordt soms meegeleverd met de SSD zelf, maar in deze workshop maken we gebruik van Todo Backup Free van EaseUS. Je downloadt het programma op nl.easeus.com/backup-software-todo-backup-free. Voor het downloaden vraagt de site voor een e-mailadres, maar dat hoeft niet je echte adres te zijn. Installeer de tool en volg de instructies op het scherm. Kies een willekeurige map voor back-ups, die functie is voor ons van geen belang. Negeer eveneens de vraag voor een licentiecode, de gratis editie volstaat.
STAP 3 / Maak de schijf klaar
Kocht je een splinternieuwe SSD, dan is de kans groot dat je die nog moet activeren. Klik op Start en typ meteen DISKMGMT.MSC. Klik vervolgens op Enter. Schijfbeheer verschijnt. Ook hier zie je welke schijven aan je systeem gekoppeld zijn. De kans is groot dat je SSD hier tussen staat, met een grote zwarte balk achter de naam, in de plaats van een blauwe zoals bij de harde schijf. Klik rechts op die zwarte balk en kies Initialiseren. Volg nu de instructies, wat je hier kiest, is niet zo heel belangrijk.
STAP 4 / Start het kopiëren
Rechts bovenaan in Todo Backup vind je de optie Clone. Dat is exact wat we willen doen. Met die optie kopieer je niet alleen de gegevens, maar wel het hele besturingssysteem en alle geïnstalleerde programma’s. Het resultaat zal een identieke kloon van je harde schijf zijn. Na het overschakelen op een SSD zal je geen verschil merken: zelfs de snelkoppelingen op je bureaublad blijven behouden. Het enige dat verandert, is de snelheid: een SSD werkt veel vlotter dan een harde schijf en zal je systeem voelbaar versnellen.
STAP 5 / Schijven selecteren
De wizard vraagt je in eerste instantie om de bron van de kopieeropdracht. Dat is je huidige harde schijf. Ze staat waarschijnlijk bovenaan en bestaat uit één of meerdere partities. Vink de schijf aan en laat eventuele partities aangeduid. Klik nu op Next. De tool vraagt je nu naar een doel: dat is de SSD. In een laatste scherm zie je een overzicht van de kloonopdracht. Klik op Proceed om het kopiëren te starten. Je krijgt nu een laatste waarschuwing te zien: het klonen zal alle data die eventueel al op de SSD stond permanent wissen. Aangezien je waarschijnlijk een nieuwe SSD gebruikt, en die dus geen data bevat, kan je de waarschuwing negeren. Al naargelang het formaat van je schijf en de hoeveelheid gegevens die ze bevat, kan het kopieerproces heel lang duren. Je hoeft niet aanwezig te blijven en je kan Shut down the computer when the operation is completed aanvinken om de computer na het klonen af te sluiten. In de volgende stap zal je je systeem sowieso moeten uitschakelen. Gebruik je computer niet tijdens het kopiëren.
STAP 6 / Tijd om te wisselen
Wanneer het klonen succesvol is verlopen, is het tijd om de harde schijf met de SSD te verwisselen. Ik koos voor deze workshop voor Todo Backup omdat het één van de weinig programma’s is waarbij je niet in de Bios moet prutsen om een schijf te klonen, maar nu zal je je handen toch even moeten vuilmaken. Vergewis je ervan dat je laptop of desktop uitgeschakeld is en open je systeem. Bij een desktop kan je de zijkant eenvoudig van je toren halen, bij een laptop kan je de onderkant meestal vlot losvijzen. Ieder systeem is gemaakt om te openen, maar niet bij iedere laptop is dat even eenvoudig. Raak je er niet uit, google dan even naar instructies voor jouw specifieke model. In de laptop zie je een harde schijf zitten met hetzelfde formaat als de SSD en dezelfde aansluitingen. Schuif ze er voorzichtig uit en plaats de SSD in de plaats. In een desktop zal meestal een grotere schijf zitten, maar de aansluitingen zijn dezelfde. Start je computer na het aansluiten opnieuw op: als alles goed is gegaan, zal je systeem er uitzien zoals vroeger, maar veel sneller werken. Je oude harde schijf kan je nu als externe schijf voor back-ups gebruiken.