Als ik een foto uit een krant of tijdschrift wil inscannen, krijg ik altijd een vervelend rastereffect (moiré) te zien, wat de ingescande foto eigenlijk onbruikbaar maakt. Kan ik zoiets tijdens het scannen verhelpen, of moet ik de foto achteraf bewerken?
Adrien De Cock
Het inscannen van gedrukte foto’s kan inderdaad problemen geven. Het apparaat waarmee die foto is afgedrukt, bevat namelijk gewoonlijk een heel beperkt aantal kleuren (enkel zwart, of vier kleuren bijvoorbeeld – vaak is dat cyaan, magenta, geel en zwart).
Toch krijgt je de illusie dat die foto hetzij heel wat grijswaarden bevat, hetzij met tal van kleuren afgedrukt is. Daarvoor past het afdrukapparaat een zogenaamde rastertechniek toe.
Een eenvoudig voorbeeld. Beschikt de printer enkel over zwart, dan zal hij een bepaalde grijswaarde simuleren door meer of minder zwarte puntjes in een (denkbeeldig) rastertje af te drukken.
Je merkt dat bijvoorbeeld goed als je met een vergrootglas een krantenfoto bekijkt. Je scanner kan echter niet zo goed overweg met dergelijke rasters en dat uit zich door een interferentiepatroon over de gehele afbeelding: het gevreesde moiré-effect dus!
Gelukkig bestaan er verschillende oplossingen. Heel wat scanprogramma’s beschikken over een ingebouwde functie om moiré zoveel mogelijk te onderdrukken. Soms zit die functie verborgen onder een knop als ‘anti-moiré’, soms heet die ‘despeckle’ of ‘ontrastering’.
Sommige programma’s vragen de gebruiker in dat geval ook de rasterfrequentie van de in te scannen foto op te geven (uitgedrukt in lpi: lines per inch – je kan dan best met verschillende waarden experimenteren).
Andere software pakt het iets gebruiksvriendelijker aan: afhankelijk van het door jou gekozen type origineel (zoals ‘krant’ of ‘tijdschrift’) zal de scantool automatisch anti-moirétechnieken inschakelen.
Laat je software je op dit punt in de steek, dan kan je het effect inderdaad nog via een nabewerking de baas.
Scan aan een hoge (fysieke, niet-geïnterpoleerde) scanresolutie van je scanner in (veel hoger dan 400 dpi hoef je gewoonlijk niet te gaan), verklein het beeld tot het gewenste formaat in een beeldbewerker (zoals Photoshop), laat er een blur-effect op los, en scherp het resultaat nadien weer wat aan met een verscherpingsalgoritme als ‘unsharp mask’.
