Loopt je systeem trager dan zou mogen? Dan zijn er twee mogelijkheden. Misschien is je computer gewoon te oud en gaat hij gebukt onder de bijkomende kracht die de recentste updates van je software vragen, of misschien is er echt iets mis. Het is niet altijd eenvoudig om te ontdekken of er iets scheelt, waardoor ik erg enthousiast ben over WhySoSlow: een nieuw programmaatje dat je systeem ten gronde analyseert en je laat weten wat er voor verbetering vatbaar is.
STAP 1 / Gratis download
WhySoSlow is een klein maar ultrakrachtig stukje software dat je hele systeem grondig bekijkt, zodat je te allen tijde kan zien waar de flessenhals voor je prestaties zit. De tool is splinternieuw en momenteel nog in bèta. Je kan WhySoSlow gratis downloaden via resplendence.com/whysoslow_beta. Of de tool ook na ontwikkeling gratis zal blijven, is voorlopig onduidelijk, dus ik raad je aan om er zo snel mogelijk van te profiteren. Na de kleine download dien je het programma te installeren. Dat duurt niet lang en je hoeft niet te vrezen voor toolbars of andere onwelkome gasten.
STAP 2 / Scan
Bij het opstarten voert het programma, dat een slak-icoontje meekreeg, een scan van je systeem uit. De tool wil ontdekken wat er allemaal gaande is op je computer. Dat kan enkele seconden duren, al naargelang het type pc. Vervolgens verschijnt het hoofdvenster. Kijk je niet naar het hoofdvenster van WhySoSlow, dan draait het programma nog steeds op de achtergrond. Je vindt het terug in het systeemvak van Windows rechtsonder. Ik overloop in de volgende stappen de belangrijkste functies van de tool. Die schuilen onder de tab Status maar kijk zeker zelf eens naar de tab Alarms, waar je waarschuwingen kan instellen voor wanneer je computer zich vreemd gedraagt.
STAP 3 / Wegwijs in het hoofdscherm
Het hoofdscherm van WhySoSlow ziet er misschien een beetje afschrikwekkend uit, maar het geeft je in één oogopslag een heleboel informatie. Het spreekt voor zich dat groene vinkjes goed zijn, rode kruisjes slecht zijn, terwijl gele uitroeptekens niet rampzalig zijn, maar evenmin ideaal. Vervolgens zie je een heleboel balkjes. Gaan die in het rood, dan zit dat specifieke deel van je systeem aan het einde van z’n latijn. WhySoSlow is opgedeeld in zeven categorieën, waarvan er enkele voor zich spreken en enkele wat meer uitleg verdienen. Achter het icoontje en het meetbalkje zie je waardes. Onder current houd je je systeem realtime in het oog, de kolommen erachter tonen de laagste en de hoogste waarde sinds je WhySoSlow hebt opgestart, gevolgd door het gemiddelde. Kort samengevat: zie je hier voornamelijk groen, dan draait alles zoals het hoort.
STAP 4 / De processor
WhySoSlow meet de prestaties van je processor op drie manieren. De eerste, CPU Speed, meet de snelheid. Een lage waarde ziet het programma als slecht, omdat de chip dan niet op volle capaciteit werkt. In realiteit is het natuurlijk goed dat je processor weinig doet wanneer je bijvoorbeeld alleen een browservenster hebt openstaan. De cpu-snelheid moet omhoog gaan wanneer je nieuwe programma’s start, of zware bewerkingen uitvoert. Onder de snelheid zie je CPU Temperature, dat de temperatuur in het oog houdt. Wordt die te hoog, dan gaat je processor automatisch trager werken. Een consistent hoge processortemperatuur kan wijzen op problemen met de ventilatie van je computer, wat een grote impact heeft op de prestaties. De load toont dan weer hoe zwaar de processor benut wordt. Is de CPU Speed consistent hoog, dan mag je ook een hoge CPU Load verwachten.
STAP 5 / Responsiviteit
Kernel Responsiveness meet hoe vlot je besturingssysteem reageert. De waardes liggen hier, als het goed is, erg laag, anders kan er een probleem zijn met je Windows-installatie. App Responsiveness toont dan weer hoe snel je software reageert. Als de andere waarden in het hoofdvenster goed zijn, mag je hier evenmin problemen zien. Loopt bijvoorbeeld je processor tegen zijn maximumcapaciteit aan, dan is het natuurlijk logisch dat ook je apps wat trager reageren. Memory Load laat je zien hoeveel van het werkgeheugen van je computer benut wordt. Staat dat balkje in het rood, dan heb je te weinig geheugen voor de taken die je wilt uitvoeren. Ook dat heeft een enorme impact op de prestaties van je systeem. Overbodige programma’s sluiten, kan hier wonderen doen. Hard pagefaults daaronder vertelt een beetje hetzelfde. Zo’n fout komt voor wanneer Windows een stuk code die een programma nodig heeft, tijdelijk van het geheugen naar de harde schijf verplaatste, om plaats te maken voor andere programma’s in dat geheugen. Veel Hard pagefaults wijzen eveneens op te weinig beschikbaar RAM-geheugen.
STAP 6 / Grondige analyse
Klik op Analyze onderaan om WhySoSlow een rapportje te laten opstellen van de gezondheid van je computer. Een nieuw venster verschijnt, waar je nogmaals op Analyze moet klikken. Vervolgens heb je een minuutje geduld nodig. De lijst die daarop volgt, geeft je een goed idee van de staat van je systeem. Verschijnt er een waarschuwing, dan is het een goed idee om verder op onderzoek te gaan. In mijn voorbeeld vertelt WhySoSlow me dat mijn processor soms trager werkt dan nodig. Dat hoeft niet meteen een echte fout in te houden, maar als je het gevoel hebt dat je systeem inderdaad trager werkt dan vroeger, dan kan het een indicatie van het probleem zijn. Gebruik verder je gezond verstand bij het interpreteren van de resultaten en het hoofdscherm. Op een oude computer die zwaar werk moet verrichten, zullen heel wat balkjes in het rood gaan. Logisch: de computer werkt dan immers zo hard als hij kan. Zie je dat je geheugen steevast de flessenhals vormt, terwijl de rest van je computer goed presteert? Dan is het misschien een goed idee om een beetje geheugen bij te kopen.