Als je een iPad- of iPhonegebruiker bent – of als je Mac onder Mavericks of hoger draait – is Apples eigen iBooksplatform om digitale boeken te lezen je waarschijnlijk niet onbekend. Begin 2012 lanceerde het bedrijf ook zijn eigen gratis softwarepakket om iBooks te maken: iBooks Author. Van een kookboek tot een interactief fotoalbum of een werkverslag waar je gegarandeerd indruk mee maakt: het programma schikt zich zonder al te veel moeite aan al je wensen. In deze workshop geven we je een overzicht van de belangrijkste features en tools. Wel opletten: iBooks Author is beschikbaar vanaf OSX 10.7.4. De iBooks die je met de software maakt, kan je ook enkel bekijken op een iPad of Mac met iBooks. Je vindt het programma gratis in de Mac App Store.
STAP 1 / Templates
Als je iBooks Author opent, krijg je meteen een venster te zien waarin je gevraagd wordt een template te kiezen voor je boek. Dat template vormt eigenlijk het raamwerk van het uiterlijk en de structuur van je boek – kies er dus eentje dat aansluit bij jouw project. Geen paniek als je niet meteen iets naar je zin vindt: je kan zowat elk aspect achteraf aanpassen. Apple geeft je negen templates die zowel werken in horizontale (Landscape) als verticale (Portrait) houding van je tablet, en zes die gemaakt zijn voor Portrait. Als je geen zin hebt om zelf te lay-outen, maar wel meer mogelijkheden wil, kan je online verschillende pakketten met prefab-templates aanschaffen.
STAP 2 / Overzicht
Als je je template gekozen hebt, kom je in de eigenlijke editor terecht. Wie vertrouwd is met Apples iWorks zal snel weg zijn met de interface. Een kort overzicht: buiten de gebruikelijke menu’s kan je de meeste functies vinden in de toolbar bovenaan, in het Book-menu aan de linkerkant en in de Inspector – het zwevende menu. Als je dat laatste niet ziet, klik dan op het blauwe Inspector-icoontje rechts in de toolbar. Een handige tip om beter door de software te kunnen navigeren: ga in de toolbar naar het View-icoon en zet alle verborgen menu’s op zichtbaar. Standaard zie je enkel de inhoud van je boek en de Glossary Toolbar; zet zeker ook de Styles Drawer, Layouts en Layout Boundaries aan.
STAP 3 / De Inspector
De Inspector kan je beschouwen als het hoofdmenu van iBooks Author. De metadata (bijvoorbeeld de auteursgegevens) toevoegen, tabellen beheren, teksteigenschappen aanpassen, objecten van kleur veranderen: zowat alles gebeurt in dit menu. Je moet er even je weg in zoeken, maar de Inspector is erg logisch opgebouwd – waardoor je bijna niets meer moet gaan opsnorren in de standaard menubalk. Je kan trouwens ook meerder Inspector-venters tegelijk openhouden, bijvoorbeeld voor de functies die je het vaakst gebruikt. Houd daarvoor gewoon de Alt-knop ingedrukt en klik op een ander ‘tabblad’ in het venster.
STAP 4 / Opbouw van een iBook
Aan de linkerkant van je scherm zie je het Book-menu. Daarin zie je hoe je boek is opgebouwd. Eerst heb je de algemene onderdelen van je project. Book Title is de cover van je boek; onder Intro Media kan je bijvoorbeeld een introfilmpje zetten dat automatisch begint af te spelen als iemand het boek voor het eerst opent; onder Table of Contents vind je natuurlijk de automatisch opgemaakte inhoudstafel van je project; en Glossary is een woordenlijst met termen en hun definities die je zelf aanlegt, maar waarbij de software automatisch de paginanummers zal aanvullen. Daaronder vindt je de gestructureerde lijst met alle pagina’s, opgedeeld in Chapters, Sections en Pages. Via het pijltje dat verschijnt als je de cursor over een pagina beweegt, kan je de gewenste layout voor dat onderdeel selecteren.
STAP 5 / Werken met layouts
Als je bij de eerste stap het Layout-menu zichtbaar hebt gemaakt, zie je boven het Book-menu de verschillende onderdelen van je template staan. Elk Apple-template biedt je verschillende versies van een gewone pagina en van pagina’s waarop een nieuw hoofdstuk of paragraaf begint. Deze pagina’s werken als master voor je volledige boek: alle wijzigingen die je hier maakt, worden automatisch doorgevoerd op alle pagina’s met die layout. Of je nu het volledige opzicht van je boek naar jouw hand wil zetten of gewoon alle titeltjes van kleur wil veranderen: doe het hier. Dat bespaart je heel wat werk – én mogelijke problemen.
STAP 6 / Widgets
In de toolbar vindt je natuurlijk het Widget-icoon. Widgets zijn alle interactieve elementen die je aan je boek kan toevoegen. Ik geef je hier enkel een kort overzicht; wil je meer details, duik dan zeker in de ingebouwde Help-functie. Met de Gallery– en Media-widgets kan je natuurlijk respectievelijk een (full-screen) fotogalerij en één enkele foto of filmpje invoegen. Review laat je toe om meerkeuzevragen toe te voegen, bijvoorbeeld om kennis te testen na een hoofdstuk. Met Keynote verander je een presentatie gemaakt in Apples gelijknamige software in een soort interactieve galerij, terwijl Interactive Image je toelaat om in- en uit te zoomen en toelichting te geven bij een afbeelding. Met een 3D-widget kunnen je lezers een 3D-object in het boek ronddraaien en bekijken. Als je extra informatie wil toevoegen buiten de doorlopende tekst, kan je dat met een Pop-Over of een volledige Scrolling Sidebar. Ken je ten slotte iets van code, dan kan je je eigen widgets maken in HTML 5. Zoek je nog andere functionaliteit? Ga dan eens kijken op www.bookry.com, waar je gratis nog heel wat meer widgets kan downloaden.
STAP 7 / Exporteren
Terwijl je aan je e-boek werkt, slaat iBooks Author het automatisch op als een .iba-bestand – het ingebouwde bestandstype van de software. Als je boek eenmaal klaar is, wil je het natuurlijk exporteren. Ga naar File en klik op Export. Hier heb je drie opties: je kan je boek exporteren als iBook, wat hoogstwaarschijnlijk je idee was. Hierbij kan je je interactieve boek laten lezen door iedereen met een iPad, maar je kan het ook gratis of betalend aanbieden in de iBooks Store. Lees wel eerst goed de richtlijnen voor je je daaraan waagt: je mag bijvoorbeeld een bestand in iBooks-formaat alleen te koop aanbieden in Apple’s eigen store. Als je project niet ten gelde gemaakt wordt, ben je uiteraard vrij om het overal te verdelen. Je kan ook exporteren naar een plat tekstbestand (.txt) of naar een PDF, maar daarbij verlies je natuurlijk wel alle interactieve elementen die je gebruikt zou hebben.