Microsoft heeft op zijn persconferentie een flink konijn uit zijn hoed getoverd met de naam Windows 10. Niemand had het zien aankomen, een verrassing. Verder was de verwachte herintroductie van het startmenu van de partij, samen met nog enkele eenvoudige ingrepen die voor desktopgebruikers een wereld van verschil betekenen. Aan de slag!
De Technical Preview kan je downloaden vanaf preview.windows.com. Er is geen Nederlandse versie beschikbaar, alleen Engels, Portugees of Chinees. Na een uurtje installeren kun je met Windows 10 aan de slag. Je kunt kiezen of je je eigen systeem wil upgraden, zonder dat je gegevens verliest. Wil je liever vanaf nul starten, dan kies je voor een USB-installatie via BIOS. Download de handige Windows 7 USB-tool om Windows 10 op een USB-stick van minimaal 8 GB te zetten, en je kunt beginnen.
Startmenu
De belangrijkste verbetering is de terugkeer van het startmenu. Dat ziet er nu een stuk prettiger uit dan voorheen, met een combinatie van oud en nieuw. Links zie je nog steeds de klassieke sneltoetsen, zoekbalk en knop naar alle toepassingen. Wat er wel anders werkt, is de knop Alle programma’s. Die geeft voortaan alle apps aan, zoals die op het startscherm van Windows 8 verschenen, maar dan in kleine icoontjes.
Hier kan je eenvoudig programma’s naar rechts slepen, waar je er interactieve tegeltjes van maakt, bekend van Windows 8. Volgens Microsoft een prima oplossing tussen Windows 8 en Windows 7, en dat voelen wij ook zo aan. Je kunt de interactieve tegels zo vol of zo leeg mogelijk maken, afhankelijk van wat je mooi of handig vindt.
Het enige wat je niet naar de tegels kunt schuiven, zijn de mappen. Die staan trouwens vervelend genoeg helemaal onder alle apps in de lijst, waardoor je telkens helemaal naar beneden moet scrollen. Programma’s in mappen kan je wel weer ‘pinnen’ dankzij een rechterklik. Rechtstreeks pinnen naar je bureaublad kan nog niet.
Startmenu bis
Om alle klagers toch geen gelijk te geven, heeft Microsoft in Windows 10, voorlopig althans, de Charms-balk opnieuw geïntegreerd. Een veeg aan de rechterkant van het scherm tovert een tweede startbalk tevoorschijn, bijzonder onnuttig wanneer je er al eentje standaard op je bureaublad hebt staan. Het zorgt ook voor verwarring, we vermoeden dat Microsoft uiteindelijk deze balk gaat schrappen. Dat hopen we althans.
Beter zoeken
In het nieuwe startmenu is er zoals vanouds een zoekbalk, maar hetzelfde vergrootglas staat ook expliciet net naast het Windows-teken in de taakbalk. Naast zaken die je op je computer zou zoeken, geeft de zoekbalk ook ineens resultaten die je op het internet kunt zoeken. Met één klik word je dan naar de browser gebracht met zoekmachine Bing. Of Microsoft die zoekopdracht in de toekomst aan andere zoekmachines kan koppelen is nog niet bekend.
De zoekresultaten verschijnen trouwens ook razendsnel in beeld. Behalve programma’s kun je een vraag intypen zoals je dat in Google zou doen. Windows gaat dan automatisch proberen die instellingen op de computer te zoeken. Lukt dat niet, dan krijg je opnieuw verschillende zoekopdrachten om daar verder te zoeken.
Meerdere bureaubladen
Zonder twijfel een van de meest gewilde verbeteringen is de mogelijkheid om meerdere bureaubladen te gebruiken. Net naast de zoekknop in de taakbalk vind je de Bureaubladen-knop. Hiermee kan je gemakkelijk verschillende bureaubladen aanmaken, alsof je met meerdere monitors zou werken. Net zoals Apple Exposé. Beter goed afgekeken dan slecht verzonnen.
Met een aanraakscherm kun je heel gemakkelijk wisselen tussen verschillende bureaubladen door vanaf de linkerrand naar rechts te swipen. Voor desktopgebruikers ligt dat iets moeilijker. De combinatie Windows + Tab geeft je het scherm met meerdere desktops, maar je kunt daar niet tussen verschillende bureaubladen wisselen door op Tab te drukken. Dat lukt enkel met de muis, wat omslachtig werkt.
Je kunt wel tussen verschillende programma’s wisselen met Alt + Tab, waarmee het bureaublad opent waarin het programma actief is. De functie moet nog grondiger worden uitgewerkt, maar alleszins zeker voor multitaskers met maar één scherm een welkome aanvulling.
DOS
Het klinkt gek, maar DOS ziet er een stuk strakker uit. De tekst verschijnt veel fijner in beeld, maar de belangrijkste toevoeging is zonder twijfel de functie Ctrl + v. Voortaan kun je in DOS plakken zonder dat je telkens moet rechtsklikken. Een kleine stap voor de mens, een grote stap voor de mensheid.
Overal vensters
Microsoft had met Windows 8 besloten dat vensters niet meer van deze tijd zijn, maar kwam daar deels op terug in Windows 8.1 door iedereen toe te laten om vensters te minimaliseren en sluiten buiten de desktopmodus. In Windows 10 is alles een venster dat je naar wens kunt minimaliseren of maximaliseren. Zelfs de specifieke Windows 8-apps zijn schaalbaar in vensters, zonder de vervelende Snap-functie uit Windows 8.
Onder Windows 8 had een venster meerdere opties dankzij de Charms-balk, maar die zitten nu verborgen onder het icoontje met drie bolletjes rechtsboven aan elk venster. Gelukkig niet met de kleuren rood, oranje en groen, anders was de concurrent minder gelukkig. Onder het optiemenu vind je sneltoetsen voor Zoeken, Delen, Afspelen, Printen, Projecteren, Instellingen of Volledig Scherm. Apps in vensters lijkt maar een kleine stap, maar voor desktopgebruikers betekent het een wereld van verschil.
Delende verkenner
Een verrassing wanneer je de verkenner opent: je krijgt niet Deze Computer, maar een overzicht van je favoriete mappen en je veel bezochte bestandslocaties. Dat is mogelijk handig, maar op dit moment vinden we het eerder vervelend. Standaardweergave op Deze Computer is handiger, maar daarvoor moet je de ‘Mijn Computer’ pinnen aan de taakbalk.
Een handige nieuwe functie in Verkenner is het tabblad Share. Hier kan je gemakkelijk met een klik mappen zippen, delen in verschillende groepen, printen, faxen, e-mailen of verschillende veiligheidsparameters aanpassen. Helaas heeft Windows nog niet gekozen om met meerdere tabbladen te werken voor zoekopdrachten. Je moet dus nog steeds meerdere vensters openen wanneer je verschillende bestandslocaties tegelijk wil openen.
Afwezige functies
Microsoft toonde op zijn persconferentie nog twee interessante functies: Continuum en slim ordenen. Beide zitten nog niet in deze Technical Preview. Wanneer je deze versie op een toestel met aanraakscherm installeert, krijg je standaard de Windows 8-omgeving te zien met tegel naar de desktop.
Om ook met een aanraakscherm te genieten van het nieuwe startmenu, typ je ‘Navigation Properties’ in de zoekbalk. Klik op het tabblad Start Menu en vink daar ‘Use the Start menu instead of the Start screen’ aan. Een wereld van verschil, neem het van ons aan. Bespaar je ook de nodige frustratie en vink bij tabblad Navigation ook ineens ‘When i point to the upper-right corner, show the charms’ uit.
Feedbackknoppen
Microsoft is duidelijk heel voorzichtig met Windows 10, en wil vooral veel van jou leren. Daarom krijg je regelmatig in de rechterbovenhoek een vakje te zien met een vraag van Microsoft rond Windows 10. Je geeft op die vraag een score van 1 tot 5, zodat ze rekening kunnen houden met ieders voorkeuren in toekomstige (preview)versies van Windows 10.
Voorlopige conclusie
We hebben de indruk dat Microsoft met Windows 10 eerder veilig wil spelen dan echt wil innoveren. Het stelt de Windows 8-gebruikers gerust dat de bediening grotendeels hetzelfde blijft, terwijl het de Windows 7-gebruikers paait met een echt startmenu en handige nieuwe functies zoals meerdere bureaubladen en andere details.
Zal het genoeg zijn om iedereen aan boord te krijgen voor Windows 10? De start lijkt ons goed, maar er is zeker nog werk aan de winkel om dubbele functies (bijvoorbeeld charms én startbalk tegelijk) te stroomlijnen dat ze niet verwarrend overkomen. Zeker voor Windows 7-gebruikers is de sprong naar Windows 10 maar een hele kleine die voorlopig nog niet te verantwoorden valt.
Hopelijk kan Microsoft ons snel meer overtuigen van Windows 10 in de komende builds van deze Technical Preview. Ze hebben gelukkig nog wel wat tijd. Vermoedelijk ziet Windows 10 pas eind 2015 het levenslicht.