SUPERAntiSpyware is geen antivirusprogramma, of toch niet in de strikte zin van het woord. Het programma lust weliswaar heel wat malwaretypes rauw, maar virussen zitten daar niet bij. Wel spyware dus, en verder ook adware, trojanen, wormen, browserkapers, dialers, keyloggers en rootkits. Aangezien de gratis versie geen real-time bescherming biedt – je moet telkens zelf een scanronde in gang steken – laat deze tool zich normaliter probleemloos naast je eigen antivirusprogramma installeren. Er zijn trouwens nog wel een paar verschillen met de commerciële versie: geen automatische updates bijvoorbeeld, en geen ingeplande scans. Ook goed om weten: mocht malware de installatie van SUPERAntiSpyware blokkeren, dan kan je op de site terecht voor een ‘portable’ versie.
STAP 1 / Installeren
Je vindt SUPERAntiSpyware op http://www.superantispyware.com. Zodra je met een dubbelklik de installatie van het gedownloade exe-bestand start, moet je kiezen tussen een Express en een Custom Install. De ervaring leert me dat je best voor een aangepaste installatie gaat. Naar het einde toe wel even bij de pinken blijven: ik kan me voorstellen dat je de Language bij voorkeur instelt op Dutch (NL). Verder laat je ook de drie standaardopties maar beter aangevinkt. Rond de installatie af met Finished. Start je de tool de eerste keer op, dan krijg je nog de gelegenheid om een gratis proefversie van de Professional editie te starten. Ik heb daar niet meteen behoefte aan en druk vriendelijk maar beslist op Decline.
STAP 2 / Scannen
Je belandt nu in het startvenster van SUPERAntiSpyware, en daar kan je niet naast de knop Scan your computer kijken. Hoezo, Engels? Hmmm, snel even rechtzetten: druk op de knop Preferences, ga naar het tabblad General and Startup en kies Nederlands bij Language. Terug naar Home maar weer. Voor je daar op de knop Scannen van de computer drukt, overloop je best even de verschillende scantypes. Standaard gaat de tool voor een Quick Scan, die gemiddeld nog geen 5 minuten in beslag neemt. Het kan trouwens nog sneller, met een Critical Point Scan. Grondiger kan natuurlijk ook, voor wie wantrouwig is en veel tijd heeft, met een Complete Scan (reken al snel op enkele uren). Of je kiest voor Custom Scan, waarbij je zelf bepaalt wat en hoe het programma moet doorlichten. Tot slot kan je nog een vinkje plaatsen bij Enable Rescue Scan. Maar dat doe je alleen als het scannen erg moeizaam verloopt, omdat malware tegenpruttelt bijvoorbeeld.
STAP 3 / Analyseren
Tijdens de scanronde lijst SUPERAntiSpyware de gedetecteerde malware op. Na afloop krijg je dan een mooi overzicht. De kans is groot dat de teller behoorlijk op tilt slaat in de afdeling Tracking Objects: het gaat dan om zogenoemde traceercookies – vervelend en overbodig, maar niet echt schadelijk. Zoals de naam al aangeeft verdient de rubriek Critical Threats meer aandacht: zulke items kieper je maar best meteen van je systeem. Hoe dan ook, wil je bewust bepaalde items behouden, dan hoef je maar het vinkje naast dat item te verwijderen. Om te vermijden dat het programma hier een volgende keer weer voor aan de alarmbel trekt, klik je het met de rechtermuisknop aan en kies je Always Allow Item (Trust Item). De items die je op deze manier je vertrouwen hebt geschonken, verzamelen zich onder de knop Manage Allowed Items, waar je ze alsnog weer kan verwijderen mocht je dat willen.
STAP 4 / Uit quarantaine
Zodra je dan op Remove Threats klikt, verdwijnen alle aangevinkte objecten richting quarantaine. Meteen daarna adviseert SUPERAntiSpyware je met klem om je systeem te herstarten: Reboot now dus maar! Ontdek je naderhand dat je blijkbaar toch een bonafide item naar de quarantaine hebt verwezen, dan kan je dat altijd nog ongedaan maken. Open opnieuw SUPERAntiSpyware en druk op de knop Manage Quarantine (tja, het Nederlands blijft een lastige taal …). Je kan nu per datum afdalen in de daar opgeslagen objecten en die alsnog terughalen naar je systeem (via Restore) of ze onherroepelijk verwijderen (met Delete). Hou er rekening mee dat objecten ouder dan 30 dagen sowieso standaard verwijderd worden – tenzij je dat hier anders instelt.
STAP 5 / Extra taken
Onder de knop Reparaties, in het Home-venster, heeft SUPERAntiSpyware nog een aantal handigheidjes bij elkaar gesprokkeld. Ik telde er twaalf. Waarover gaat het? Over de meest uiteenlopende Windows-functies die stuk voor stuk wel eens het slachtoffer van malware kunnen worden en die je van hieruit weer kan herstellen. Om er maar een paar te noemen: de taakbeheerder reanimeren, de IE-startpagina in ere herstellen, een corrupte netwerkverbinding weer aanzwengelen, … Je hoeft maar een vinkje naast de gewenste reparatie te plaatsen en de knop Repair Checked Item(s) te kiezen. Dat doe je wel best niet voor de lol, maar alleen als je met een heus probleem af te rekenen hebt.