Een tijd geleden wilde ik backup’s maken van mijn belangrijkste gegevens door die naar dvd te branden. Ik gebruikte daarvoor een dual layer dvd-schijfje in de veronderstelling dat ik daar 8,5 GB data op kwijt kon. Wat bleek echter: Nero Burning Rom hield het al bekeken na een kleine 8 GB. Hoe kan dat?
Joris Raman
De oorzaak is een hardnekkige begripsverwarring. Een aanduiding als gigabyte is dubbelzinnig: afhankelijk van de context kan die namelijk ofwel exact 1 miljard bytes (109) betekenen ofwel circa 1,07 miljard bytes (230).
De eerste berekening verloopt volgens het decimale stelsel. Volgens dit stelsel is een kilobyte (KB) 103 byte, 1 MB 106 byte, 1 GB 109, 1 TB (terabyte) 1012, enzovoort. In dit geval bevat 1 KB dus 10 x 10 x 10 of precies 1.000 bytes. Een dual layer dvd-schijfje van 8,5 GB is dus 8,5 miljard bytes groot.
Bestandsgroottes (ook aanduidingen van RAM-geheugen, enzovoort) volgen echter een tweede berekening. Dat tweede systeem, dat in 1998 in gebruik is genomen en als standaard aanvaard is door de IEC (International Electrotechnical Commission), maakt eveneens gebruik van de prefixen K, M, G, enzovoort, maar hier gaat het om binaire berekeningen, gebaseerd op machten van 2.
Concreet betekent dat dat 1 KB 210 bytes is, 1 MB 220, 1 GB 230, 1 PB 240 en 1 EB 250. Overigens horen de prefixen voor dit binaire stelsel er enigszins anders uit te zien, en moeten we het hier eigenlijk hebben over bijvoorbeeld 1 kibi- (1 Ki), 1 mebi- (1 Mi) of 1 gibi- (1 Gi).
Volgens dit stelsel bevat 1 KB (1 Ki) dus 1.024 bytes, en 8,5 GB (Gi) precies 1.073.741.824 x 8,5 ofte 9.126.805.504 bytes. Anders gezegd: om effectief 8,5 GB (volgens het binaire stelsel) aan bestanden op een dual layer-schijfje te kunnen krijgen, zou zo’n schijfje groter moeten zijn dan 8,5 GB.
Hoeveel bytes kan zo’n dual layer-schijfje dan wel maximaal bevatten? Na een ‘eenvoudig’ rekensommetje komt dat uit op 7,92 gigabyte, wat perfect in de lijn ligt met wat Nero Burning Rom aangaf.
Concreet kan je dus maar zo’n 93% gebruiken van de schijfcapaciteit die de producent je belooft.
