Het kan voorvallen dat er via zoekmachines persoonlijke info van jou te vinden is die je liever niet (meer) online ziet staan. Het kan dan onbegonnen werk lijken om daar iets tegen te beginnen, maar toch heb je het recht om iets te laten rechtzetten of verwijderen. We tonen je welke stappen je kan ondernemen.
Als er materiaal over je via zoekmachines te vinden is, dan kan je proberen om dit verwijderd te krijgen. Maar dan moet je wel eerst vinden waar het staat. Dit stappenplan helpt.
1. Zoek naar tekst
Via google.com/alerts kan je een alarm instellen waarbij je een mailtje krijgt als een bepaalde zoekterm ergens is aangetroffen. In Clickx 417 hebben we er nog een workshop aan besteed. Je vindt hem ook terug op clickx.be. Een Google Alert instellen zou je dus kunnen doen voor informatie waarvan je niet wilt dat die op het internet komt te staan. Bijvoorbeeld je telefoonnummer. Of gewoon je volledige naam: dan krijg je een bericht als die ergens op internet wordt gevonden.
2. Zoek op beeld
Hetzelfde kan je ook doen voor beeld. Via google.com/imghp, yandex.com/images en bing.com/images/search kan je een reverse image search doen. Normaal zoek je via deze sites naar plaatjes op basis van zoektermen, maar bij een reverse image search zoek je naar kopieën van afbeeldingen die je al hebt. Dat is handig voor journalisten (als ze de bron willen weten van een afbeelding), maar ook voor mensen wiens foto’s wellicht door derden zijn verspreid. Er zijn overigens ook betaalde diensten die doorlopend internet in de gaten houden op beeldmateriaal dat van jou is, zoals leakserv.com.
Bij Google Images klik je op het foto-icoontje.
Vervolgens upload je het bestand waarnaar je wilt zoeken. Je kunt ook een URL opgeven.
Bij Bing klik je eveneens op het foto-icoontje.
Ook op Yandex klik je op het foto-icoontje.
Daarna kan je het bestand uploaden of een URL opgeven.
Als je vaak naar de bron van afbeeldingen zoekt, dan kan je voor Google en Firefox extensies vinden waarmee het zoeken sneller gaat. Zoek hiervoor via chrome.google.com/webstore/ of addons.mozilla.org naar ‘reverse image search’ en installeer de relevante extensies.
3. Klaag bij de schenders zelf
Plaatje gevonden? Dan heb je nu ook de domeinnaam van de website. In veel gevallen zullen daders hun persoonsgegevens hebben afgeschermd, maar dat is niet altijd zo. Soms staan er gewoon contactgegevens, zoals een e-mailadres of een telefoonnummer op de website. In andere gevallen kan je de gegevens van privacyschenders achterhalen via de zogeheten WHOIS-informatie, de data die domeinregistratiebedrijven bijhouden over hun klanten.
Ga daarvoor naar centralops.net/co en klik op Domain Dossier. Voor Nederlandse websites kan je ook op sidn.nl kijken. Soms heb je geluk, en staan hier de contactgegevens van de dader zelf in. Kijk hiervoor naar de ‘admin’ of ‘administratieve contactpersoon’. Als dit mailadres eindigt op de naam van het domein, dan is dit waarschijnlijk de persoon achter de website. Eindigt het mailadres op iets anders, dan gaat het vermoedelijk om een mailadres van een hostingbedrijf of een bedrijf dat domeinnamen verkoopt. In de volgende stap lees je hier meer over.
Selecteer op CentralsOps.net de opties ‘domain whois record’, ‘network whois record’ en ‘DNS records’.
Bij de SIDN moet je eerst de domeinnaam opgeven waarvan je de gegevens wilt achterhalen.
Vervolgens krijg je een tweede scherm te zien waar je de optie ‘toon mij de gegevens’ kunt selecteren.
Mocht je beeldmateriaal op een bekende site terecht zijn gekomen, zoals de Canadese site Pornhub, dan heeft men meestal een procedure om beeldmateriaal te verwijderen. Bedrijven die legaal proberen te werken, willen immers meestal geen gedoe. Een onderneming die belasting betaalt en wellicht zelfs aandeelhouders heeft, zit niet te wachten op kritische berichtgeving in de pers. Het is goed om je hiervan bewust te zijn, want dat versterkt je onderhandelingspositie.
4. Klaag bij de hosters
Mocht je niet kunnen achterhalen wie er achter een site zit, dan kan je altijd nog klagen bij de bedrijven die de website technisch faciliteren. De auteur gebruikt zijn eigen website als voorbeeld.
In de CentralOps.net-informatie kan je zoeken op het steekwoord ‘abuse’.
Van oudsher hebben veel internetbedrijven een zogeheten abuse-mailadres waar je terechtkunt met klachten over hun klanten. In dit geval zie je het mailadres abuse@digitalocean.com. Digital Ocean is het bedrijf waar onze redacteur zijn webserver draait. In theorie zou dit bedrijf dus ook kunnen ingrijpen om de webserver uit de lucht te halen (maar dan moet je wel met een goed verhaal komen, natuurlijk). Hoe dan ook is dit nuttige informatie als je aangifte gaat doen (zie punt 6 verderop).
In de SIDN-informatie komen we nog een ander e-mailadres tegen: support@vimexx.nl. Vimexx is het bedrijf waar ondergetekende zijn jaarlijkse registratiekosten voor het gebruik van de domeinnaam thetraveler.nl aan betaalt. Dit bedrijf kent dus ook zijn persoonsgegevens, want hij betaalt immers hun facturen, waarop zijn bedrijfsadres staat. Hoewel een particulier die informatie niet kan opvragen, kan de politie dat (onder voorwaarden) natuurlijk wel.
Tip: maak screenshots! Als je onderzoek doet, maak dan altijd screenshots en bewaar deze, zodat je een dossier klaar hebt liggen op het moment dat dit nodig is. Zorg voor back-ups van je bestanden.
5. Het recht om vergeten te worden
Via tinyurl.com/wegvangoogle kan je Google vragen om zoekresultaten te verwijderen als deze strijdig zijn met de wet. Let op: hiermee verwijder je niet de informatie zelf van het web, maar alleen de verwijzingen naar die informatie in Google. In de praktijk maakt alleen dat al de informatie een stuk moeilijker vindbaar. De meeste mensen gebruiken immers Google. De zoekgigant heeft ook een speciale pagina voor mensen die een beroep willen doen op het EU-recht om vergeten te worden: tinyurl.com/vergeetmijaub. Ook in het mediarecht bestaat er zoiets als het ‘recht om vergeten te worden’: ze kunnen ermee instemmen om je naam uit een (oud) artikel te halen of het stuk zelfs helemaal offline te halen als het niet meer relevant is. Gaat het om zoekresultaten van Microsofts zoekmachine Bing, dan kunnen EU-burgers op tinyurl.com/wegvanbing een verzoek indienen om gegevens te laten verwijderen onder het EU-recht om vergeten te worden. Op microsoft.com/nl-nl/concern/bing kan je terecht met andere klachten over Bing-zoekresultaten.
6. Geef alle informatie door aan de politie
Je moet geen eigen rechter gaan spelen, want dan ga je zelf op enig moment gegarandeerd problemen krijgen. Als duidelijk is dat iemand die je privacy heeft geschonden, kwaadwillend is, ga dan naar de organisatie die ervoor is om strafbare feiten aan te pakken: de politie. Of, bij niet-strafbare feiten: de Autoriteit Persoonsgegevens. Gaat het om wraakporno, dan kan een organisatie als helpwanted.nl heel nuttig zijn. Dat is geen opsporingsinstantie, maar deze mensen kennen wel goed de weg. Dat geeft ook geestelijk de nodige steun. En dat laatste kan heel handig zijn in een situatie die mentaal voor jou als slachtoffer al erg belastend is.
(On)veilig online
Dit artikel is een hoofdstuk uit het boek (On)veilig online van Andrew Dasselaar, een uitgave van Vanduuren Media.
Bedrijven die persoonlijke informatie over je verzamelen en doorverkopen aan de hoogste bieder. E-mails die je proberen wijs te maken dat er stiekem met een webcam compromitterende opnames van je zijn gemaakt. Ransomware die alle informatie op je computer versleutelt zodat je er pas bij kan nadat je honderden euro’s hebt betaald. De tijd dat internet een plek was van idealen en hoopvolle dromen voor een betere toekomst, is voorbij.
Cowboykapitalisme en digitale criminelen bedreigen zowel je privacy als je portemonnee. In het boek (On)veilig online lees je wat je kunt doen om jezelf te beschermen, hoe je anoniem blijft, en wat je rechten zijn. In interviews met hackers, beveiligingsexperts, privacydeskundigen en digitale rechercheurs leer je van professionals hoe cybercriminelen en privacyschenders denken en hoe je ze te slim af kan zijn.
Je lees ook interviews met:
- Evelyn Austin, directeur Bits of Freedom
- Brenno de Winter, beveiligingsexpert
- Sjoera Nas, privacy-adviseur
- Ad Reuijl, directeur CIP
- Maaike Hielkema, forensisch onderzoeker
- Anthony van der Meer, filmmaker
- Wilma Haan, directeur Open State Foundation
(On)veilig online is onder meer verkrijgbaar bij Standaard Boekhandel, voor 26,99 euro.
