Elk deel van ons lichaam, van de kleine teen tot de tong, krijgt een specifiek deel van het brein toegewezen, in de somatosensorische cortex om precies te zijn. Die zones zijn flexibel en bijgevolg onderhevig aan verandering. Bij violisten is dat aanpassingsvermogen erg duidelijk: hoe jonger zij beginnen en hoe meer ze spelen, hoe groter de regio verantwoordelijk voor de vingers wordt.
Onderzoekers aan de universiteit van Zürich vermoedden dat dergelijke wijzigingen niet enkel het gevolg zijn van muzikaal talent maar ook van andere taken die we geregeld uitvoeren. De smartphone is een toestel dat door velen passioneel omarmd wordt en dus besloten de wetenschappers om zich op dat gadget toe te spitsen.
Rechtshandig
Ze bestudeerden de hersenactiviteit van 37 rechtshandige proefkonijnen. 26 daarvan gebruikten een smartphone met aanraakscherm terwijl 11 zweerden bij hun oude trouwe telefoonbak. Om in het hoofd van de subjecten te piepen gebruikten de onderzoekers een EEG-scan.
De resultaten brachten een duidelijk verschil aan het licht tussen de smartphonegebruikers en de andere proefpersonen. De EEG pikte een veel sterker signaal op in de regio verantwoordelijk voor de vingers bij de grootste groep, en kon duidelijk aantonen dat de wijzigingen in het brein het sterkst zijn bij het hersenstuk geassocieerd met de duimen.
“Op het eerste zicht lijkt onze ontdekking overeen te komen met wat er gebeurt bij violisten”, stelt hoofdonderzoeker Arko Ghosh. Toch is er een duidelijk verschil waarneembaar. Waar de breinwijziging het grootst is bij violisten die jong beginnen schijnt dat onderscheid geen rol te spelen voor smartphonegebruikers. De wijzigingen doen zich voor op kortere termijn, waardoor het smartphonegebruik in de laatste tien dagen een doorslag geeft. Recent gebruik van een viool speelde geen rol in het eerdere onderzoek.
Van prehistorie naar 21ste eeuw
Kwaad kunnen de aanpassingen in ons brein geenszins, maar ze illustreren wel hoe onze 21ste-eeuwse levensstijl een impact heeft op ons persoon tot op het diepste niveau. Voor alle duidelijkheid: de ontdekking van de universiteit heeft absoluut niets te maken met gsm-straling. Ghosh vat de bevindingen samen: De digitale technologie die we vandaag dagelijks gebruiken vormt de verwerkingsprocessen in ons brein op een schaal die ons verrast.” Het is tot slot interessant om te zien hoe ons brein, dat ons destijds hielp om mammoet op het menu te zetten en een grot te bekladden, ook nu nog helemaal mee kan en flexibel genoeg is om zich aan te passen aan de hoogtechnologische realiteit van vandaag.
