In het vorige decennium sloeg Google Glass niet echt aan, maar inmiddels zien we toch weer meerdere, verschillende soorten smartglasses verschijnen. Zijn deze wearables nu wel interessant genoeg voor de gemiddelde consument? We zien de laatste jaren langzaamaan steeds meer smartglasses verschijnen op de consumentenmarkt. Deze brillen zijn niet allemaal op dezelfde manier ‘slim’, maar bieden stuk voor stuk wel verschillende soorten technologie om op je gezicht te dragen. Dit is echter niet de eerste keer dat we kennis hebben gemaakt met smartglasses, want inmiddels is het ook alweer meer dan tien jaar geleden dat Google Glass werd gelanceerd. Dat was uiteindelijk niet zo’n groot succes (daar komen we nog op terug) en het leek er een tijd lang op dat het afgelopen was voor dat soort smartglasses. Toch zien we nu wel weer vergelijkbare producten verschijnen, naast interessante andere alternatieven. Is er dan iets veranderd in hoe de huidige smartglasses in elkaar zitten, hoe ze worden gepromoot, hoe we naar dit soort apparaten kijken of hebben we te maken met een combinatie van al deze dingen?
Wat maakt brillen ‘smart’?
In principe is de letterlijke vertaling van smartglasses een goed beginpunt voor het begrijpen van het concept, maar het is ook nog wel een beetje nietszeggend. Wat houdt een slimme bril namelijk precies in? Wel, er zijn verschillende manieren waarop een bril ‘slim’ kan zijn. De meeste voorbeelden die we tegenwoordig voorbij zien komen, zijn brillen met ingebouwde camera’s, speakers, displays, AR-technologie en/of AI-modellen. Deze slimme features zitten meestal verpakt in een behuizing die zo veel mogelijk op een normale (zonne)bril moet lijken. Daardoor is dit ook wel een ander concept dan een VR-headset, zoals bijvoorbeeld de Meta Quest 3 of een AR/XR-headset zoals Apples Vision Pro, al komen smartglasses en VR-headsets wel steeds dichter bij elkaar. Voorheen waren veel VR-headsets namelijk echt gigantisch, maar apparaten zoals die Quest 3 en Vision Pro zijn inmiddels verrassend compact voor de technologie die ze bevatten. Smartglasses weten ook steeds meer features in een erg compacte behuizing te stoppen en daardoor is de slimme bril van Ray-Ban en Meta bijvoorbeeld al bijna niet meer te onderscheiden van een normale zonnebril. Wil je echter een slimme bril met displays, dan zal je momenteel wel genoegen moeten nemen met een bril die er toch nog wel een beetje vreemd uitziet. Met elke generatie van deze producten wordt alles echter wel weer compacter en slimmer, dus smartglasses worden op dat vlak steeds toegankelijker.
Google Glass
Smartglasses werden pas echt een fenomeen toen Google zijn variant, genaamd Google Glass, onthulde in 2012. Glass zag er niet bepaald uit als een normale bril. Hij had een heel dun en licht frame aan de voor- en linkerkant (als je hem op zou hebben) en aan de rechterkant was de poot veel dikker, want daarin zat alle technologie, waaronder ook het touchpad waarmee je de bril kon bedienen. Helemaal rechtsboven in je gezichtsveld zat een doorzichtig glazen blokje waarin het display werd geprojecteerd en daarnaast zat op de voorkant de camera. Dit product had dus niet bepaald een subtiel uiterlijk. Je kon gebruikers van Glass heel gemakkelijk herkennen en dat was misschien maar goed ook. Er ontstond namelijk een flinke discussie over de mogelijke privacyproblemen die Glass met zich meebracht. Je kon met Glass heel gemakkelijk andere mensen filmen en fotograferen, zonder dat ze het doorhadden. Er was geen enkele manier waarop het apparaat aangaf aan omstanders wanneer je aan het filmen was. En dat vonden mensen niet echt een heel fijn idee. Daarom zag je ook dat Google Glass op meerdere plekken werd verboden en werden Google Glass-dragers ook wel ‘Glassholes’ genoemd. De technologie was veelbelovend, maar men was er nog niet echt klaar voor. Daarnaast zag de bril er dus niet subtiel uit en hadden de camera en het display natuurlijk ook nog geen hele hoge resolutie.
Smartglasses voor bedrijven
Google Glass was vanaf januari 2015 niet meer beschikbaar voor consumenten. Google had na al de negatieve reacties duidelijk door dat dit product niets meer ging worden op de consumentenmarkt, maar dat betekende niet dat de technologie (en zelfs het product zelf) ineens verdween. Vanaf 2017 ging Google zich namelijk op bedrijven focussen met de Enterprise-edities van Glass (die sinds september 2023 echter ook niet meer ondersteund worden). Google Glass is niet de enige slimme bril die uiteindelijk vooral veel ingezet werd bij bedrijven, bijvoorbeeld in de logistiek en in de architectuur. Ook Microsofts Hololens-AR-headset wordt vooral veel door bedrijven gebruikt. Dat apparaat komt weliswaar iets meer in de buurt van headsets zoals de Quest 3 en Vision Pro, qua formaat en features, maar wordt voor vergelijkbare doeleinden gebruikt als Google Glass. Deze slimme brillen worden hier en daar nog steeds ingezet om mensen op een ‘slimmere’ manier te leren werken of bijvoorbeeld om trainingen aan werknemers te geven vanuit een ‘first-person’-perspectief. Deze eerste generatie van smartglasses wist de consumentenmarkt dus niet echt te veroveren, maar er zijn nu in 2024 toch wel steeds meer smartglasses op de markt te vinden die zich op verschillende doelgroepen focussen en vooral proberen om minder op te vallen dan Google Glass. We zien de afgelopen jaren vooral twee soorten smartglasses verschijnen die gericht zijn op verschillende doelgroepen en die twee categorieën zullen we hieronder benoemen.
Camera’s en speakers
De eerste categorie smartglasses bestaat uit brillen met ingebouwde camera’s en/of speakers. Het beste voorbeeld hiervan is misschien wel de ‘Ray-Ban Meta Smart Glasses’. Dat is de tweede generatie smartglasses die Meta (oorspronkelijk Facebook) in samenwerking met het bekende zonnebrillenmerk Ray-Ban heeft gecreëerd. In deze bril vind je onder andere een camera, verrassend goede speakers, een touchpad voor onder andere muziekbediening, microfoons voor telefoongesprekken en voor audio tijdens video-opnames én een ingebouwde AI-assistent. Voor de meeste mensen zullen het echter vooral de camera en speakers zijn die hen aanpreken. Veel van dit soort brillen, waaronder deze Ray-Ban Meta Smart Glasses en ook de Spectacles van Snapchat en de Frames van Bose (alleen audio), zijn bedoeld om qua design zoveel mogelijk op een normale zonnebril te lijken. Dat is een slimme keuze, want daardoor zijn mensen ook eerder geneigd om ze daadwerkelijk te dragen. Het is voor consumenten dan ook zeker interessant om een bril of zonnebril te hebben die je gedurende de dag gewoon voor die basisfunctie gebruikt, maar waarmee je ook heel gemakkelijk even naar muziek kan luisteren, zonder je af te sluiten van de buitenwereld. Daarnaast maken brillen zoals die van Meta en Snapchat het ook heel gemakkelijk om foto’s en video’s op te nemen vanuit een first-person perspectief en die gelijk te delen op sociale media. Deze brillen zijn natuurlijk wel duurder dan een normale zonnebril. Of laten we het zo zeggen, de Wayfarer-variant van de Meta Smart Glasses kost ruim twee keer zoveel als een normaal Wayfarer-model van Ray-Ban. Toch is de prijs niet extreem hoog als je bedenkt dat je ook een camera en speakers krijgt. Als je alleen al de kosten voor een degelijk paar draadloze oortjes optelt bij de kosten voor een normale zonnebril, dan kom je al aardig in de buurt van de prijs van een bril zoals die van Ray-Ban en Meta. De prijs is dan ook al veel toegankelijker dan de adviesprijs van 1.500 dollar van Google Glass.
Draagbare displays
De tweede categorie smartglasses is vooral gefocust op het bieden van een draagbaar display (en ook speakers die hetzelfde werken als op de smartglasses uit de eerste categorie). Smartglasses zoals de XREAL Air 2 (Pro), Rokid Max en Viture One bieden allemaal micro-oled-displays die worden geprojecteerd op een paar lenzen die voor de brilglazen hangen. Wanneer je zo’n bril opzet, creëert dit het effect van een groot virtueel scherm dat recht voor je in de lucht zweeft. Er zit geen batterij in deze brillen. In plaats daarvan halen ze hun stroom uit de apparaten waarmee je ze verbindt. Je kan zo’n bril in principe zien als een externe monitor voor elk van je apparaten dat een usb-c-poort met ondersteuning voor Displayport heeft. Via één usb-c-kabel (of in sommige gevallen een extra accessoire en nog een kabel) kan je onder andere je telefoon, gaminghandheld, console of pc verbinden met de bril en bijvoorbeeld onderweg films en series kijken, gamen of je werk doen op een gigantisch draagbaar display. De duurdere modellen kan je met een knopje dimmen aan de hand van hoeveel van je omgeving je nog wil zien, maar je krijgt bij vrijwel al deze smartglasses ook een soort kap om helemaal geen licht meer binnen te laten via de brilglazen. Over dure modellen gesproken, deze brillen kosten je al gauw tussen de 450 en 550 euro. Ook deze smartglasses hebben inmiddels grotendeels de vorm van een normale zonnebril, al zijn ze wel iets dikker vanwege de kleine micro-oled-displays en staan ze dus iets verder van je gezicht af dan een normale bril. Sommige van deze brillen bieden overigens ook al ondersteuning voor bepaalde AR-functies, maar dat is voor nu nog niet zo heel erg goed uitgewerkt.
Nieuw tijdperk voor ‘Glassholes’?
Kan het dan zo zijn dat smartglasses meer dan een decennium na de introductie van Google Glass toch zullen aanslaan bij een groter publiek? Producten zoals de Ray-Ban Meta Smart Glasses en XREAL Air 2 (Pro) lijken voor enigszins nicheproducten toch al veel meer interesse te wekken bij de gemiddelde consument dan Google Glass in het verleden deed. Het helpt natuurlijk dat we nu al veel meer gewend zijn aan het feit dat iedereen altijd een camera bij zich heeft en dat sommige van deze brillen ook bijna niet meer te onderscheiden zijn van normale brillen. Ook hebben Ray-Ban en Meta iets meer rekening gehouden met privacy dan Google door een lampje op hun slimme brillen toe te voegen die geactiveerd wordt wanneer er een foto of video wordt gemaakt. Dat lampje kan je ook niet zomaar bedekken op het nieuwste model, want er zit een sensor naast die er dan voor zorgt dat de camera niet werkt. Dit soort dingen maken de stap om te investeren in smartglasses al veel minder groot dan hij in het verleden was. Wanneer we de features van een Meta Quest 3 en de Ray-Ban Meta Smart Glasses kunnen combineren en kunnen verpakken in het frame van die Ray-Bans, wordt zo’n slimme bril toch wel een zeer aantrekkelijk totaalpakket, als de prijs juist is.
