Smartphones zien er tegenwoordig ongeveer hetzelfde uit. Die zwarte rechthoek is soms al eens opvallend kleiner of heeft afgeronde randen. Voor wie zich de jaren 2000 herinnert, duiken we even het verleden in. Want toen gingen telefoonmerken nog helemaal los. Ken je deze gekke telefoons uit de nillies nog?
Het ontwerp van de smartphone heeft een lange en fascinerende reis afgelegd sinds de eerste mobiele telefoons in de jaren 90. In de jaren 2000, toen de huidige smartphone eigenlijk gevormd werd, waren fabrikanten nog zoekende. Getuige daarvan: een explosie van creativiteit in het ontwerp van telefoons. Merken experimenteerden met vormen, maten en functionaliteiten en de gekste ideeën resulteerden in de meest unieke en bizarre ontwerpen die we ooit hebben gezien. Dit tijdperk van mobiele innovatie, net voor de komst van de ‘saaie’ smartphone, was een speeltuin voor designers die de grenzen wilden verleggen van wat een telefoon kon zijn. Functionaliteit was niet de enige focus, want esthetiek was wellicht nog belangrijker. Daarom kijken we nu terug op een decennium van creativiteit. Van telefoons die op pennen leken, tot apparaten met draaibare camera’s en gametelefoons die hun tijd ver vooruit waren. Van de Haier P7 Pen Phone tot de Samsung Serene: we keren even terug in de tijd. Stilaan begon het te dagen dat een gsm meer kon zijn dan een zakcomputer en dat de gekste toestellen in de nillies een populair gespreksonderwerp waren.
Haier P7 Pen Phone (2004): klein maar innovatief
De Haier P7, beter bekend als de Pen Phone, was een unieke verschijning in het gsm-landschap anno 2004. Deze unieke telefoon was een poging om mobiliteit en functionaliteit op een nieuwe manier te combineren. Haier, een Chinees bedrijf dat gespecialiseerd is in huishoudelijke apparaten en consumentenelektronica (en vandaag nog steeds bestaat) nam met de P7 een gewaagde sprong in de wereld van mobiele technologie. Aan het ene uiteinde van de Haier P7 bevond zich het oorstuk, terwijl aan het andere uiteinde twee kleine gaatjes zaten voor de microfoon. De bovenkant van de telefoon bevatte een reeks knoppen en pijltjestoetsen rondom een piepklein scherm, met daaronder een compact toetsenbord en een D-pad. Het formaat van de P7 was nogal beperkt, maar toch was deze telefoon verrassend veelzijdig met functies zoals een VGA-camera en een usb-poort aan de onderkant. Budgetsmartphones van tegenwoordig worden al geroemd vanwege hun indrukwekkende batterijduur, maar de Haier P7 kon maar liefst zes dagen meegaan op één enkele lading. Dit maakte hem tot een onverwachte, maar wel heel praktische metgezel voor gebruikers die een telefoon wilden hebben waar ze op konden vertrouwen. Echter, ondanks zijn unieke ontwerp en de indrukwekkende levensduur van de batterij, was de Pen Phone weinig populair bij het grote publiek. De ongebruikelijke vorm van deze telefoon en de krappe toetsenbordlay-out maakten hem een uitdaging om te gebruiken in vergelijking met de meer traditionele telefoonontwerpen. Hoewel het geen commercieel succes werd, blijft de Haier P7 een fascinerend voorbeeld van experimentele ontwerpkeuzes in de geschiedenis van mobiele telefoons. Wellicht lopen we in een parallelle wereld allemaal met pentelefoons rond.
Nokia N-Gage (2003): een pionier in mobiel gamen
De Nokia N-Gage, gelanceerd in 2003, was Nokia’s ambitieuze poging om de wereld van mobiele telefonie en handheldgaming samen te brengen. In 2003 presenteerde Sony Computer Entertainment de legendarische PlayStation Portable tijdens E3, maar in dat jaar bracht Nokia dus al een gaminghandheld op de markt. Dit apparaat, dat zowel als een mobiele telefoon als een draagbare spelconsole fungeerde, markeerde een innovatieve stap in de wereld van mobiele technologie. De N-Gage was herkenbaar aan zijn unieke design, dat enigszins afweek van de traditionele mobiele telefoons en meer leek op een aparte versie van de Gameboy Advance. Het toestel had een scherm speciaal ontworpen voor het spelen van games en fysieke knoppen aan beide zijden van het scherm voor een game-ervaring zoals we die kenden van handheldconsoles. Een van de meest unieke eigenschappen van de N-Gage was de mogelijkheid om multiplayergames te spelen via bluetooth of het mobiele netwerk. In 2003 was dit praktisch ongekend. Het apparaat werd ondersteund door een verrassend grote gamesbibliotheek, waaronder enkele populaire titels zoals ‘Tomb Raider’, ‘SonicN’ en zelfs ‘Call of Duty’. Ondanks deze unieke kernmerken had de Nokia N-Gage ook enkele tekortkomingen die zijn uiteindelijke ondergang inluidden. Om van spel te verwisselen moesten gebruikers namelijk eerst de batterij verwijderen, de cartridge eruit halen, de nieuwe gamecartridge erin stoppen, de batterij terugplaatsen en dan de telefoon opnieuw opstarten. Bovendien was het ontwerp niet bepaald optimaal te noemen als je moest bellen. Dit leidde tot de bijnaam ‘taco-telefoon’, vanwege de ongebruikelijke manier waarop gebruikers het apparaat tegen hun gezicht hielden tijdens het bellen. Ondanks zijn korte levensduur en beperkte succes blijft de Nokia N-Gage een belangrijk stukje technologiegeschiedenis. Het was een van de eerste apparaten die de grenzen tussen mobiele telefoons en draagbare spelconsoles wilde doen vervagen. Zo legde Nokia mee de basis voor de toekomstige integratie van gaming in smartphones.
Nokia N90 (2005): eerste multimediatelefoon
In 2005 introduceerde Nokia de N90, die zich kenmerkte door een revolutionair draaibaar ontwerp en geavanceerde cameramogelijkheden. Dit was een van de eerste telefoons met een focus op multimedia en dan bedoelen we vooral fotografie en video. De N90 was vooral opvallend door zijn unieke vorm. Nokia besloot om een draaibare lens in te bouwen, waardoor gebruikers de telefoon als een traditionele camcorder konden gebruiken. Dit ontwerp was niet alleen heel innovatief voor die tijd, want 20 jaar later zien we dit idee terug in de nieuwste foldables van Samsung. De hoofdcamera was uitgerust met een Carl Zeiss-lens, die in de begin jaren 2000 synoniem stond voor hoge kwaliteit in mobiele fotografie. Met een 2MP-camera, die voor die tijd als geavanceerd werd beschouwd, stelde de N90 gebruikers in staat om heldere foto’s en video’s van goede kwaliteit te maken. Dit was een grote stap voorwaarts in de evolutie van mobiele telefooncamera’s, waardoor de N90 in feite een voorloper was op het gebied van smartphonefotografie.
Ondanks zijn indrukwekkende camera- en videofuncties, had de Nokia N90 ook te maken met enkele uitdagingen. Het toestel was behoorlijk groot en zwaar in vergelijking met andere telefoons uit die tijd. Ook was de gebruikersinterface niet altijd even intuïtief, vooral in vergelijking met latere smartphones. De Nokia N90 was een vroeg voorbeeld van de focus op multimedia in mobiele apparaten en heeft de weg vrijgemaakt voor de geavanceerde smartphonecamera’s die we vandaag de dag kennen.
Samsung Serene (2005): stijl en technologie gecombineerd
De Samsung Serene, gelanceerd in 2005, was een opmerkelijke verschijning in de wereld van mobiele telefoons. Dit toestel werd ontwikkeld in samenwerking met het bekende Deense audiobedrijf Bang & Olufsen. Het was een behoorlijk unieke verschijning dankzij het elegante en vooral alternatieve ontwerp dat andere, meer reguliere telefoons, achter zich liet. Het meest opvallende kenmerk van de Samsung Serene was zijn ongebruikelijke ronde vorm en het draaibare scharnierontwerp, waardoor de telefoon opende als een schelp. Als De Kleine Zeemeermin zich in 2005 had afgespeeld, dan was Ariel de trotse eigenaar van dit toestel. Het design was niet alleen mooi en uniek, maar zorgde ook voor een nieuwe gebruikerservaring. De Serene had een cirkelvormig toetsenbord rond een centraal geplaatst scrolwiel. De Serene was niet bepaald zo geavanceerd als andere telefoons uit die tijd, maar dat maakte deze vroege Samsung-telefoon goed met het unieke design. De focus lag op het bieden van een premium look en feel, in plaats van op de nieuwste technologische snufjes. De Samsung Serene werd vooral gewaardeerd door een nichepubliek dat op zoek was naar iets anders dan de standaard mobiele telefoon. Je kan het zien als een modeaccessoire waar je ook toevallig mee kan bellen, een ontwerpfilosofie die soms wel bij Bang & Olufsen past. Dit is een telefoonstijl die we anno 2024 niet snel verwachten terug te zien.
