Lekker een dagje of een week eropuit in de natuur met alleen je gedachten en misschien leuk gezelschap? In een wereld van overprikkeling door apps en meldingen klinkt dat goed. Tijdens een flinke wandeling kan technologie je wel assisteren, zonder dat die de rust verstoort. Het is fascinerend om te bedenken hoever we zijn gekomen in de afgelopen honderd jaar. Smartphones waren vijftig jaar geleden nog ondenkbaar en in plaats van smartwatches moesten we vertrouwen op simpele horloges die alleen nog maar de tijd konden laten zien. De technologische revolutie heeft echter elk aspect van ons leven veranderd en dat is zelfs merkbaar bij iets zo eenvoudig en gegrond als wandelen. Er was een tijd dat wandelaars volledig moesten vertrouwen op gedrukte kaarten, kompassen en hun eigen kennis om door het land te navigeren. Als je ging wandelen in een bekend natuurgebied met duidelijk aangegeven routes, dan was dat geen probleem, maar voor de ervaren hikers kon het een kwestie van leven en dood zijn wanneer ze zich buiten de veilige gebieden begaven. Dat is nu wel anders. Inmiddels hebben we een overvloed aan gadgets en apps tot onze beschikking die elk minuscuul aspect van onze hikingervaring kunnen verbeteren.
Routeplanning
Het plannen van een wandelroute was vroeger een intensief proces. Je moest voordat je aan een ‘uitgebreide’ wandeling begon gedetailleerde topografische kaarten kopen of lenen, de afstanden schatten die je op de kaart zag en kennis opdoen van de lokale omstandigheden om het beste pad te kiezen. Deze manier van plannen is nog steeds waardevol en wordt nog steeds gedaan door ervaren hikers die meerdere dagen wandelen, maar technologie heeft dit planningsproces drastisch veranderd en vooral een stuk toegankelijker gemaakt. Er zijn tegenwoordig talloze smartphone-applicaties en websites beschikbaar die gedetailleerde routeinformatie bieden voor wandelpaden over de hele wereld. Al ga je de Mullerthalroute lopen in Luxemburg of de West Coast Trail in Canada, je vindt genoeg informatie van tevoren om goede beslissingen te maken over wat je precies gaat doen. Er zijn heel wat apps en websites beschikbaar die gedetailleerde routeinformatie bieden voor wandelpaden over de hele wereld. Een aantal populaire apps zoals AllTrails, Komoot en Gaia GPS bieden nauwkeurige kaarten en zijn zelfs beschikbaar op smartwatches, maar hierover later meer. Zo kan je de informatie krijgen over de lengte van de parcours die je wil lopen, het hoogteverschil en in veel gevallen zelfs de moeilijkheidsgraad van elke route.
Heb je bijvoorbeeld een lichte knieblessure, dan is het handig om in een overzicht te zien dat de route redelijk vlak blijft. Dankzij community-input zie je ook foto’s en notities over de routes. Deze apps maken het mogelijk om routes te plannen op basis van individuele behoeften en het ervaringsniveau. Sommige van deze apps gaan nog een stap verder en bieden gedetailleerde satellietbeelden, weersverwachtingen en zelfs virtuele tours van bepaalde routes. Met een tik op het scherm kunnen wandelaars de route visualiseren, begrijpen wat ze kunnen verwachten en plannen wat ze moeten inpakken. Een belangrijk voordeel van deze technologieën is de mogelijkheid om offline kaarten te downloaden. In principe zijn we dan nog steeds bezig met topografische kaarten zoals in de goede oude tijd, maar dan op je smartwatch of smartphone. Het downloaden van deze kaarten is cruciaal, want in veel gebieden heb je slechte of helemaal geen mobiele dekking. Wandelaars kunnen hun route vooraf downloaden en deze gebruiken om te navigeren, zelfs als ze geen mobiel signaal hebben. Het blijft echter belangrijk om nog steeds de basisprincipes van wandelen te onthouden, want met alleen technologische trucjes kom je nergens. Toch is de moderne wandelaar maar al te blij met nieuwe technologieën in het planningsproces, maar vooral op de trail zelf zie je de grootste verschillen.
Wandelen met apps
Naast de hulp bij het plannen van onze tochten, heeft technologie ook een aanzienlijke impact gehad op onze ervaring tijdens het wandelen zelf. Tegenwoordig is het vrij normaal om een wandelroute te starten door een app op je smartphone te openen en deze te gebruiken als navigatiehulpmiddel. Er is geen noodzaak meer om een lompe kaart en kompas mee te nemen. Smartphones zijn uitgerust met gps, hoogtemeters en allerlei andere sensoren die je wandeling tot in het detail kunnen bijsturen. Zo kan je tijdens (maar ook na) een wandeling gedetailleerde statistieken krijgen over wat je nu zojuist hebt gedaan. Denk hierbij aan de totale afstand of het hoogteverschil dat je hebt doorlopen, maar ook de gemiddelde snelheid, snelheid per kilometer en zelfs het aantal calorieën dat je hebt verbrand. Met het gebruik van deze technologie kan je goed volgen hoe je presteert, keer na keer.
Zelfs als je met vrienden of familie wandelt en het niet te serieus neemt, is het altijd leuk om te zien wat je de voorbije uren en dagen precies hebt gedaan. Er is een overvloed aan apps die gedetailleerde gegevens van je wandelingen vastleggen. Naast applicaties zoals Komoot, waarmee je vooraf ingestelde routes kan volgen, kan je natuurlijk ook een applicatie zoals RunKeeper gebruiken. Daarmee zie je vooral achteraf wat je hebt gedaan en je gebruikt de app niet zozeer om onderweg de route te vinden. Daarnaast zijn er ook applicaties waarmee je de lokale flora en fauna kan identificeren. In een survivalscenario is dat hartstikke handig, maar zelfs in een normale situatie is kan het leuk zijn om wat meer kennis te krijgen over de natuur. Op deze manier ben je ondanks het gebruik van technologie toch dicht bij de natuur. Het doet ons denken aan de discussie rond virtual en augmented reality: met VR kan je natuurlijk op elk moment overal naartoe gaan, maar augmented reality verrijkt je ervaring op een natuurlijke manier. Zo kan je het gebruik van tech in de natuur ook zien.
Opkomst van wearables
Smartphones zullen altijd een plek hebben in onze wereld, maar vooral als het aankomt op het outdoorleven zijn de wearables zich onmisbaar aan het maken. En dan doelen we niet zozeer op een Apple Watch of Samsung Galaxy Watch, hoewel deze zeker geschikt zijn voor een simpele wandeling. Nee, we hebben het hier over de echte specialistenhorloges, zoals die van de onbetwiste koning van de outdoor: Garmin. Deze sporthorloges kunnen alles wat een smartphone kan, maar in een kleiner formaat, met een langere batterijduur en vaak betere sensoren. Deze horloges komen vooral van pas als je voor het echte werk gaat, zoals het zogenaamde thru-hiking. Dit is in feite een langeafstandswandeling die meerdere regio’s of zelfs landen doorkruist en waar je vaak over een gigantisch lang wandelpad beweegt gedurende meerdere dagen, weken en zelfs soms maanden.
Waarom is dat zo belangrijk ten opzichte van reguliere smartwatches? Nu, de Apple Watch 8 haalt zo’n 18 uur batterijduur en de Apple Watch Ultra 2 (die nog het meest op een Garmin lijkt) haalt slechts 30 uur batterijduur. Voor pure smartwatchfunctionaliteit is dit zeker niet slecht, maar dan komen de Garmins in beeld. Neem bijvoorbeeld de Garmin Fenix 7, waarmee je tot 57 uur gps kan gebruiken op een volledig opgeladen batterij. In de standaardmodus gaat het horloge 18 dagen mee, en in de batterijbesparingsmodus zelfs tot 57 dagen. En dat is nog zonder rekening te houden met de mogelijkheid om sommige Garmin-modellen op te laden via zonne-energie. De Garmin Instinct 2 Solar, bijvoorbeeld, kan in theorie onbeperkt blijven werken op één oplaadbeurt, zolang je voldoende zonlicht opvangt.
De Garmin Instinct Crossover Solar beschikt bijvoorbeeld, net als andere Garmin-modellen, over een Expeditie-modus. In deze modus maakt de smartwatch elk uur verbinding met gps om je locatie bij te houden en door te geven. Volgens Garmin is het zelfs mogelijk om het horloge tot maar liefst 327 dagen te dragen, mits je elke dag ongeveer 3 uur in de zon doorbrengt.
Veiligheid in het wild
In het digitale tijdperk heeft technologie een significante impact gehad op communicatie en veiligheid tijdens het wandelen, met name door de mogelijkheid om in contact te blijven met het thuisfront en toegang te hebben tot nooddiensten. Dit is vooral cruciaal tijdens lange tochten of in afgelegen gebieden. Smartphones en andere draagbare communicatieapparaten bieden wandelaars toegang tot gps-navigatie, weersvoorspellingen en noodoproepen. Ze dienen vaak als multifunctionele hulpmiddelen die zowel wandelaars als hun geliefden thuis geruststellen. De verbeterde veiligheidsmarges dankzij deze technologie zijn aanzienlijk, maar het is belangrijk om je bewust te zijn van hun beperkingen. Zo kan de mobiele dekking in afgelegen of bergachtige gebieden onbetrouwbaar zijn, kunnen batterijen leeg raken, apparaten schade oplopen en signalen verloren gaan. Daarnaast zijn er tegenwoordig veel smartwatches en soms zelfs telefoons die beschikken over ongevaldetectie. Deze technologie kan het thuisfront waarschuwen als de drager valt en binnen een bepaalde tijd niet reageert. Bij sommige diensten wordt zelfs automatisch een ambulance opgeroepen. Deze functies bieden een extra laag veiligheid voor wandelaars.
Voor nog meer zekerheid zijn er speciale apparaten, waaronder die van Garmin, waarmee je via satellieten kan communiceren. Deze apparaten stellen gebruikers in staat om in noodsituaties te bellen of berichten te sturen naar het thuisfront, zelfs als er geen mobiel netwerk beschikbaar is. Echter, het is belangrijk om ervoor te zorgen dat deze apparaten voldoende opgeladen zijn voor gebruik. Ondanks deze geavanceerde technologieën, is het essentieel om te benadrukken dat geenenkel apparaat een vervanging is voor gezond verstand en kennis over overleven in moeilijke omstandigheden. Traditionele navigatievaardigheden, zoals het gebruik van een papieren kaart en kompas, blijven onmisbaar, evenals de kennis over hoe te handelen in noodsituaties. Het combineren van technologische hulpmiddelen met fundamentele overlevingsvaardigheden biedt de beste voorbereiding voor veilig wandelen. Technologie heeft de manier waarop we wandelen en de natuur verkennen aanzienlijk veranderd, maar het is van het grootste belang om een evenwicht te vinden tussen het gebruik van deze hulpmiddelen en het behouden van het respect voor de natuurlijke omgeving en onze eigen capaciteiten en beperkingen.
Toekomst
Technologie heeft de manier waarop we wandelen en de natuur ervaren onmiskenbaar verrijkt. GPS-apparaten maken navigatie eenvoudiger en apps verbinden ons met andere wandelaars en bieden waardevolle inzichten over routes en omstandigheden die van belang zijn. Vooral qua veiligheid en communicatie zijn deze nieuwe apparaten een zegen voor veel mensen, maar we moeten deze technologische hoogstandjes niet voor lief nemen en er vooral niet té veel op vertrouwen. Elk jaar gaan er mensen dood tijdens een wandeltocht omdat ze ongeïnformeerd besluiten een risicovolle route te lopen. Met als gevolg dat ze wellicht uitgedroogd of vermoeid raken en als je dan geen mobiel bereik hebt, dan kunnen de gevolgen dodelijk zijn.
