HDMI-kabels: alle soorten op een rijtje

De ene kabel is de andere niet en zelfs binnen eenzelfde categorie bestaan er verschillen. We zetten alle types HDMI-kabels even op een rijtje.

Wie een apparaat wil aansluiten op een display, gebruikt daar vandaag de dag meestal een HDMI-kabel voor. Dit type kabel wordt namelijk gebruikt door onder andere computers, laptops en spelconsoles. Heb je een tweede monitor aangesloten op je laptop, dan is dat waarschijnlijk met een HDMI-kabel. Ook de Nintendo Switch, PlayStation 5 en Xbox Series X/S worden geleverd met een HDMI-kabel in de doos die je moet aansluiten op je televisie. Bij de doorgewinterde lezer en kabelkenner gaat er alvast een lampje branden op dit moment.

Waarvoor staat HDMI?

Beginnen doen we natuurlijk bij het begin en hier is dat de afkorting HDMI. Wanneer we dat voluit schrijven, wordt dat high-definition multimedia interface. Daaruit kunnen we meteen afleiden dat HDMI-kabels zowel beeld als audio kunnen doorsturen. Sluit je een Windows-laptop met HDMI aan op een externe monitor met ingebouwde speakers, dan zal je zien dat je audio automatisch uit de speakers van de monitor zal komen. HDMI heeft er bijvoorbeeld voor gezorgd dat we het bekende trio van gele, rode en witte kabels (RCA-kabels) niet meer nodig hebben om een console of Blu-rayspeler aan te sluiten op onze televisies. Daarnaast verving de HDMI-aansluiting de reusachtige VGA-aansluiting in laptops en computers. Het grote voordeel: waar VGA alleen videosignalen kan doorsturen, kan HDMI overweg met audio én video. De HDMI-aansluiting was niet alleen kleiner, maar functioneler. Nu we weten waar HDMI voor staat en welke algemene toepassingen het heeft, zijn we klaar om het connectietype helemaal te ontleden.

Het één of het ander… of beide?

HDMI kan zowel voor audio als video gebruikt worden, maar het hoeft daarom niet altijd allebei te doen. Dit zorgt ervoor dat HDMI een van de meest universele aansluitingen is die je kan vinden. Op dit moment doet eigenlijk alleen USB-C het beter dan HDMI, omdat USB-C-kabels de mogelijkheid bieden om onder andere audio, video, data en elektriciteit door te sturen. Wie recent een soundbar heeft gekocht, zal gezien hebben dat je daar ook een HDMI-aansluiting vindt. Hoewel een soundbar niets met video te maken heeft, kan een HDMI-kabel ook alleen audio zonder kwaliteitsverlies doorsturen. Hetzelfde geldt natuurlijk voor video-overdracht van bijvoorbeeld een laptop naar een externe monitor of beamer. Wat valt er op wanneer je in de winkel een HDMI-kabel zoekt? Er zijn geen subcategorieën voor audio- en videokabels. Of je nu een kabel van 10 euro, 50 euro of 100 euro aanschaft: elke HDMI-kabel kan gebruikt worden voor audio en video.

Standaard, mini en micro HDMI-kabels

Binnen HDMI-kabels zijn er drie verschillende vormfactors: standaard, mini en micro. Allereerst willen we erop wijzen dat er op vlak van functionaliteit geen verschil is tussen de drie vormfactors. Zowel standaard, mini als micro HDMI-kabels kunnen gebruikt worden om audio en video door te sturen zonder kwaliteitsverlies. Waarom zijn er dan drie verschillende formaten? Dat is een vraag waarop wij helaas geen antwoord hebben. Het blijft wel een belangrijk aspect waarmee je rekening met houden als je een HDMI-kabel wil aanschaffen, want met een kabel die niet past, ben je natuurlijk niet veel. Kijk daarom in het infosheet (of op het internet) na welk type HDMI-aansluiting je apparaat heeft. Gelukkig bestaan er tussenstukken van het ene naar het andere HDMI-type. Heeft je DSLR-camera een mini HDMI-poort, maar hebben al je andere toestellen een standaard-HDMI-aansluiting? Dan kan een tussenstuk de goedkoopste oplossing zijn.

Scherp, scherper, scherpst

Hier komen we terug bij het lampje dat bij sommigen misschien al is beginnen branden sinds de inleiding. Toen we de drie consoles opnoemden, was er een belangrijk onderscheid te zien. Waar een Nintendo Switch maximaal Full HD-beeldkwaliteit kan halen (1080p), kan een PS5 maximaal 8K halen. Toch gebruiken ze allebei een HDMI-aansluiting en daar vinden we ons belangrijke verschil: niet elke HDMI-kabel kan zomaar 8K-beeldkwaliteit halen. Wanneer je de HDMI-kabel die Nintendo bij de Switch levert, gebruikt om je PS5 met je 8K-televisie te verbinden, zal je merken dat je geen 8K-kwaliteit kan halen. In de tabel op deze pagina geven we alvast een overzicht van de verschillende soorten HDMI-kabels.

Types HDMI-kabels 

Zoals je kan zien, heeft het type HDMI-kabel een grote impact op de beeldkwaliteit die je kan halen. De HDMI-kabel die al jaren stof ligt te happen in de kast, gebruik je daarom best niet om je gloednieuwe PS5 aan te sluiten op je 8K-televisie. In de omgekeerde richting is er geen probleem. Een HDMI-kabel die 8K kan halen, kan logischerwijs ook 1080p aan. In de eerste kolom van de tabel zie je de zogenaamde HDMI-versie. Net zoals Apple elk jaar het cijfer na iPhone verhoogt, verschijnt er af en toe een nieuwe HDMI-standaard met een hoger getal. Let op dat er na HDMI 1.4a beslist is om de sprong naar HDMI 2.0 te maken. In de tweede kolom vind je de officiële naamgeving van elke HDMI-versie. Die naamgeving geeft de belangrijkste info over de beeldkwaliteit in de derde kolom. De vierde kolom is voor de refresh rate. Die verwijst naar het aantal keer dat het beeld kan vernieuwen in één seconde. Hoe hoger de refresh rate, hoe soepeler het beeld eruitziet. Voor series en films heb je niet meer dan 60Hz nodig, aangezien die worden opgenomen bij 24fps of 48fps. De Ultra High-speed HDMI die 4K bij 120Hz kan halen, is daarom bijna alleen maar relevant voor gamers met een PS5 of Xbox Series X/S, aangezien andere consoles geen 120Hz ondersteunen.

HDMI met ARC

Naast de standaardfunctionaliteiten van een HDMI-kabel zijn er nog enkele extra mogelijkheden, te beginnen met HDMI ARC, aangezien dat de meest bekende van de twee is. HDMI ARC is namelijk een standaard die toegepast kan worden bij soundbars en andere externe audioapparaten van je televisie. ARC staat voor Audio Return Channel en wordt ondersteund door alle HDMI-kabels vanaf type 1.4. Daarnaast is er sinds kort eARC, waarbij de e staat voor Enhanced, wat uitsluitend werkt met een HDMI 2.1-kabel. Het verschil tussen ARC en eARC is dat er bij deze tweede geen geluidskwaliteit verloren gaat. Bovendien is eARC compatibel met Dolby Atmos voor nog beter geluid.

HDMI (e)ARC zorgt ervoor dat geluidssignalen in meerdere richtingen verstuurd kunnen worden en vermindert het aantal kabels dat je nodig hebt voor je tv-installatie. Stel, je hebt een Blu-rayspeler, spelconsole, decoder en je kijkt af en toe nog series via Netflix op de tv zelf. Je wil vervolgens dat het geluid van al deze bronnen op je gloednieuwe soundbar wordt afgespeeld. Dankzij HDMI (e)ARC hoef je enkel alle apparaten te verbinden met je tv en vervolgens de tv met je soundbar via de HDMI (e)ARC-aansluiting. De tv werkt hier als een soort centrale hub die alle audiosignalen ontvangt en vervolgens naar de soundbar stuurt. Je hebt dus geen kabels nodig om alle randapparatuur met de soundbar te verbinden. Tot slot heb je bij set-up (meestal) alleen de afstandsbediening van je tv nodig om het geluid te bedienen, aangezien ook dat signaal via de HDMI-kabel doorgegeven wordt aan de soundbar.

HDMI met HEC

Een tweede extra functionaliteit in HDMI-kabels is HEC, wat staat voor HDMI Ethernet Channel. In feite doet HEC met je internetverbinding wat ARC doet met je audio. In tegenstelling tot ARC is HEC nooit enorm populair geweest. In plaats van alle randapparatuur afzonderlijk met het internet te verbinden, kan je met HEC je tv als centrale internethub laten werken. De HMDI-kabel kan vervolgens die internetverbinding doorsturen naar alle apparaten die aan je tv zijn gekoppeld. De komst van wifi was de nagel aan de doodskist van HEC, aangezien geenenkel apparaat nog een kabel nodig had voor een internetverbinding. Wie liever een ethernetkabel gebruikt, kan alsnog beter een aparte kabel voor elk toestel nemen, aangezien HEC vaak zorgt voor een instabielere en tragere internetverbinding.

Welke HDMI-kabel heb je nodig?

Een niet onbelangrijke vraag die je je misschien stelt na al deze informatie: welke HDMI-kabel heb ik nodig? Dat hangt grotendeels af van de apparaten die je met elkaar wil verbinden. Als je het veilig wil aanpakken, dan kies je natuurlijk een HDMI 2.1-kabel, maar die kabels zijn ook erg prijzig. Daarom geven we je een kort stappenplan zodat je geen te dure kabel koopt.

Er zijn drie elementen waarop je moet letten: de aansluiting van het scherm (tv, monitor…), de aansluiting van de bron (laptop, pc, console…) en de eigenlijke HDMI-kabel. Je hebt namelijk het type HDMI-kabel nodig dat overeenkomt met het apparaat dat de laagste beeldkwaliteit ondersteunt. Zoek je bijvoorbeeld een kabel om je oude dvd-speler aan te sluiten op je spiksplinternieuwe 8K-tv om de trilogie van Lord Of The Rings opnieuw te kijken? Dan heb je niet meer nodig dan een standaard-HDMI-kabel. Hoewel alleen een HDMI 2.1-kabel 8K-kwaliteit kan halen, wil dat niet zeggen dat je oude dvd-speler die kwaliteit plots haalt.

Het type HDMI-aansluiting achterhalen is jammer genoeg niet altijd even makkelijk. De meeste mensen weten inmiddels wel wat een HDMI-kabel is, maar bijna niemand zal ter plekke kunnen zeggen welk type HDMI-aansluiting in zijn laptop of televisie zit. Ons advies: zoek het exacte model van je toestel op, neem de handleiding erbij of vraag het na bij de verkoper of rechtstreeks bij de producent. Op die manier ben je er zeker van dat je niet te veel (of te weinig) geld uitgeeft aan een HDMI-kabel.

• Lees ook: Beter beeld: alles wat je moet weten over HDR