Je kent het gevoel vast wel: je hebt honderd-en-één dingen te doen, maar de hele wereld lijkt samen te spannen in een poging om je af te leiden. Focussen op de belangrijke zaken is niet zo evident als het klinkt. Deze tips en software helpen je een handje.

1. All-in-one-vingertikker

Concentrate wil jouw one-stop shop zijn om je te helpen meer geconcentreerd en gefocust door het leven te gaan, en daar slaagt het behoorlijk goed in. Maak een ‘activiteit’ aan – werken, studeren, schrijven,… – en je kan acties selecteren die Concentrate moet uitvoeren als je aan die activiteit begint. De mogelijkheden zijn erg uitgebreid: programma’s aan- en uitzetten, websites openen of net blokkeren, geluidsignalen afspelen om je bij de les te houden: het kan allemaal. Je kan ook zelf scriptjes schrijven om aangepaste acties te laten uitvoeren. Dit programma bestaat helaas alleen voor Mac (29 dollar), en ik kon geen vergelijkbaar alternatief voor Windows opsnorren. Veel van de functies van Concentrate kan je echter wel vinden in de toepassingen die je in de rest van dit artikel vindt, dus niet getreurd.

2. Track je tijd

Soms is het belangrijk om met je neus op de feiten gedrukt te worden. Er is niets mis mee om even een korte pauze te nemen en bijvoorbeeld Facebook open te klikken, maar weet je eigenlijk wel hoeveel tijd al die kleine dingen elke dag opsouperen? Gebruik een slimme tracker om bij te houden hoe je je computertijd écht besteed – zo’n programma volgt je browsergedrag en activiteit in applicities op de voet en giet het in overzichtelijke grafiekjes. Zelfkennis siert de mens, en dan weet je tenminste waar je in het vervolg op moet letten. Een aanrader is RescueTime, dat beschikbaar is voor Mac, pc, Android en Linux, en als browserplugin voor Firefox en Chrome.

3. Stop met multitasken

Merk je regelmatig dat je bureaublad volstaat met een overdaad aan vensters, waardoor je het overzicht kwijtraakt over waar je nu precies allemaal mee bezig was? Dan kan Swept Away (Windows) je redding zijn. Als je een bepaald venster voor een bepaalde tijd niet gebruikt, wordt het automatisch geminimaliseerd, waardoor je je kan concentreren op één taak tegelijk. Macgebruikers kunnen de ingebouwde Spaces gebruiken om vensterchaos te vermijden.

4. Een gordijntje voor je bureaublad

Soms is het handig om je belangrijkste bestanden of applicaties op je bureablad te hebben klaarstaan – binnen handbereik – maar daar wordt je desktop ook behoorlijk rommelig van. Als je zou willen dat je die rommel zou kunnen verbergen als je je moet concentreren (of als je een presentatie moet geven of screenshots wil nemen), zonder dat je ook effectief moet opruimen, probeer dan Dropcloth (Windows) of Backdrop (Mac, via de Mac App Store). Deze gratis tooltjes leggen een gekleurd vlak over je bureaublad, dat je kan aan- en uitschakelen wanneer jij wil. Voor een beetje meer zen in je werkomgeving.

5. Neem pauzes

Er is al uit heel wat wetenschappelijk onderzoek gebeleken dat regelmatig korte pauzes nemen bevorderlijk is voor de concentratie. Als je vaak urenlang doorwerkt zonder een pauze te nemen, maar wel merkt dat je na een tijdje snel afgeleid raakt, dan kan je een applicatie installeren die je eraan doet denken om even weg te stappen van je scherm. Time Out (Mac) en Scirocco Take a Break geven je een pop-up venster of vagen je scherm uit als het tijd is voor een break – je kan zelf instellen hoe vaak je het alarm wil laten afgaan.

6. Tomatentimer

Als je overtuigd bent van het belang van regelmatige pauzes, dan kan je de pomodoromethode uitproberen. Die werd uitgevonden in de jaren tachtig en bestaat erin dat je telkens 25 minuten geconcentreerd werkt en daarna vijf minuten pauzeert. Volgens de uitvinder – die zijn techniek vernoemde naar de tomaatvormige kookwekker waarmee hij zelf timede – komt dit je concentratievermogen en productiviteit ten goede. Als je zelf iets praktischer wilt dan een kookwekker, bekijk dan eens Focusbooster.

7. Geen afleidingsmanoeuvres

Een van de allergrootste tijdslokkers is natuurlijk het internet. Als je steeds weer naar je browser getrokken wordt terwijl je eigenlijk wat anders zou moeten doen, probeer dan Freedom (10 dollar). Die app sluit je voor een zelf te bepalen periode af van het internet – een radicale oplossing, maar wel een erg efficiënte. Als je het internet wél nodig hebt voor je werk, maar alleen een aantal ‘gevaarlijke’ websites wil blokkeren, dan is er Anti-Social (15 dollar). Je kan zelf websites toevoegen die jij wil blokkeren en timers instellen.

8. Rustgevende research

Als je voor je werk research moet doen online, dan wordt je vast ook horendol van alle ongewenste extraatjes die je op zowat elke site tegenkomt. Schreeuwerige reclamebanners, links naar sociale media of naar andere artikels die je natuurlijk nù moet lezen: ze leiden je allemaal af van de tekst die je eigenlijk probeert te lezen. Gebruik daarom een dienst als Readability of Pocket, waarmee je artikels kan bijhouden en sorteren terwijl je al deze randfenomenen wegstript, voor een rustige leeservaring. Wie op Mac met Safari werkt, kan ook de ingebouwde Reader-functie gebruiken om snel hetzelfde effect te bereiken, zonder de pagina te verlaten.

9. Huishoudhulp

We hadden het daarnet al over manieren om alle rommel op je bureaublad te verbergen, maar wat als je helemaal geen ronzwervende bestanden meer zou hebben? Als je je computer in één klap heel wat intelligenter wil maken, bekijk Hazel (Mac, 28 dollar) of Belvedere (Windows, gratis) dan eens. Deze slimme assistenten laten je regels instellen waardoor de software automatisch jouw bestanden kan catalogeren.

10. Minimalistisch schrijven

Spendeer jij ook een flink deel van je werktijd in Word? Dan is het misschien tijd om eens naar een afleidingsluwe, minimalistischer tekstverwerker te kijken. Dit soort software is de laatste tijd een echte hype geworden, en je zal dan ook heel wat interessante mogelijkheden vinden. Mijn favorieten zijn WriteRoom en OmmWriter voor Mac en Darkroom voor Windows als je een zo leeg mogelijke omgeving wil, en Ulysses III voor Mac en WriteMonkey of Q10 voor Windows als je wat meer power nodig hebt.